Ukraina rrit presionin ndaj refugjatëve jashtë vendit për t’iu bashkuar luftës

Presioni po intensifikohet ndaj burrave ukrainas që strehohen jashtë vendit, përfshirë ata në Zvicër, për t’u kthyer në vendin e tyre. Volodymyr Zelensky u kërkon atyre të marrin armët dhe të vijnë të mbrojnë vendin. Por, “nëse të gjithë ukrainasit që ishin strehuar këtu do të dërgoheshin në front, kjo nuk do të ndryshonte asgjë në rezultatin e luftës”, reagon një ukrainas në Zvicër për RTS.

Majin e kaluar hyri në fuqi një ligj i ri ukrainas: mosha e mobilizimit u ul nga 27 në 25 vjeç. Për më tepër, burrat nga mosha 18 deri në 60 vjeç dhe që banojnë jashtë vendit duhet të dëshmojnë se janë të regjistruar në ushtri për të përfituar nga shërbimet konsullore.

Sipas shifrave për muajin maj, 11,400 burra ukrainas, të moshës 18 deri në 60 vjeç banojnë në Zvicër me statusin S.

Dima, një informator 36-vjeçar me shëndet të mirë, mbërriti në Zvicër me gruan dhe dy fëmijët e tij në fillim të luftës. Edhe pse ai plotëson kriteret e reja të qeverisë ukrainase për luftim, ai kategorikisht refuzon të kthehet në Ukrainë. Pasi ka jetuar fillimet e luftës së Donbass, ai në asnjë rrethanë nuk dëshiron t’ua bëjë atë fëmijëve të tij. Për më tepër, ai heziton të rrezikojë vdekjen për një vend, funksionimin e të cilit ai e konsideron të pambrojtur.

“Në vendin tonë kemi një nivel të lartë korrupsioni, që nga pavarësia jonë tridhjetë vjet më parë, pa marrë parasysh se kush është presidenti. Sot na kërkohet të kthehemi në vend për të luftuar. Megjithatë, politikanët dhe ata që zënë poste të rëndësishme bëjnë duket se nuk i dërgojnë fëmijët e tyre në front”, tha një tjetër për RTS.

Për më tepër, atij mund t’i duhet të luftojë kundër popullit të tij: “Unë vij nga Ukraina lindore, nga Donbasi, kam ende familje dhe miq që jetojnë atje. Është e mundur që disa njerëz që njoh i janë bashkuar ushtrisë ruse dhe tani janë në anën tjetër dhe nuk e kuptoj si mund të luftoja kundër tyre.

Dima dëshiron të besojë se situata e tij personale do ta ndihmojë atë të shmangë kthimin në Ukrainë: që kur mbërriti në Zvicër, ai nuk ka marrë asnjë ndihmë financiare nga shteti. Ai ka punuar gjithmonë dhe tani është punonjës i një kompanie zvicerane.

Vadim (emri i ndryshuar) është një pesëdhjetë vjeçar i cili emigroi në Zvicër gjashtë muaj më parë. Pavarësisht problemeve shëndetësore, nëse kthehet në Ukrainë, mund të mobilizohet. “Është e vërtetë, kjo nuk është shumë e drejtë. Disa prej nesh mund të mbrohen në këtë vend të mrekullueshëm të Zvicrës, ndërsa të tjerët janë të mobilizuar. Por nëse të gjithë refugjatët ukrainas këtu do të dërgoheshin në front, nuk do të ndryshonte asgjë në fund të luftës. Nga ana tjetër, gjysma prej nesh do të vriteshin dhe të tjerët do të plagoseshin ose do të bëheshin invalidë”, u tha ai kolegëve tanë në SRF.

Vadimi e konsideron veten pacifist. Në sytë e tij, kjo luftë që Ukraina duket se po humbet, nuk ka kuptim. Ai beson se vendi i tij duhet të heqë armët dhe të fillojë negociatat e paqes me Rusinë.

Për momentin, këta burra nuk rrezikojnë të dëbohen nga Zvicra, sepse statusi i tyre S u jep atyre mbrojtje. Vendimi për të tërhequr ose rishikuar lejen S për burrat ukrainas i takon Këshillit Federal, i cili nuk ka nevojë për miratimin parlamentar për të vepruar.

 

Sa i përket statusit S, qeveria deri më tani ka deklaruar se do të bëjë ndryshime vetëm nëse është e nevojshme, në koordinim me Bashkimin Evropian.

Megjithatë, presioni politik është shumë i pranishëm, pasi gjithnjë e më shumë përfaqësues të zgjedhur borgjezë në Parlament besojnë se nuk kanë më çfarë të bëjnë në Zvicër, thjesht sepse ligji ynë ndalon dhënien e azilit për ata që quhen dezertorë.

“Ka burra që janë këtu për të mos shkuar në luftë, por Ukraina ka nevojë për ushtarë. E drejta për azil bazohet në një bazë që përcakton se çdo rast duhet të rishqyrtohet individualisht. Është e qartë se ne “duhet të marrim parasysh sëmundjet dhe rrethanat familjare. Sidoqoftë, çdo rast duhet të rishqyrtohet individualisht”, thotë Christian Wassfallen, këshilltar kombëtar i Bernese PLR.

Kjo kërkesë është gjithashtu pjesë e një situate specifike buxhetore. Mirëpritja e 64,000 shtetasve ukrainas po bëhet gjithnjë e më e kushtueshme për Konfederatën dhe kantonet, pas dy vjetësh të një lufte që nuk do të përfundojë.

Arsyeja pse gjithnjë e më shumë zyrtarë të zgjedhur nga qendra e djathtë dëshirojnë që disa të kthehen në vendin e tyre./RTS

 

---