Taksat ndaj normave të interesit: Si dëshiron Zvicra të rrisë fuqinë shpenzuese të njerëzve

(KEYSTONE/Christian Beutler)

Çmimet e shumë produkteve dhe shërbimeve janë rritur vitin e kaluar, me rritje të tjera ende në horizont, por ka disa masa konkrete për të ndihmuar konsumatorët zviceranë të fitojnë më shumë për frangat e tyre.
Ndërsa çmimet e disa mallrave janë në rënie – për shembull, zinxhirët e supermarketeve zvicerane po ulin çmimin e qindra produkteve – në përgjithësi, kostot e tjera po rriten, shkruan TheLocal, përcjell albinfo.ch.

Ky nuk është një fenomen krejtësisht i ri: çmimet filluan të rriten seriozisht në vitin 2022, pasi normat e inflacionit janë rritur dhe lufta në Ukrainë bëri që çmimet e ushqimit dhe energjisë të rriten gjithashtu.
Në funksion të kësaj tendence rritëse, Stefan Meierhans, të cilin qeveria e ka caktuar për të monitoruar çmimet dhe për të propozuar zgjidhje për uljen e tyre, u takua javën e kaluar me përfaqësues të disa grupeve të konsumatorëve. Qëllimi i takimit ishte të dilte me mënyra konkrete për të ulur disa nga kostot në rritje, në mënyrë që konsumatorët zviceranë të kenë më shumë para në fund të çdo muaji teksa takimi kishte disa pika kryesore.

Sigurim shëndetsor
Nuk është për t’u habitur, duke pasur parasysh diskutimet e vazhdueshme në lidhje me mënyrat e ndryshme për të frenuar primet vazhdimisht në rritje – që pritet të rriten me 8 deri në 9 përqind në 2024 – grupi e konsideron sigurimin shëndetësor si përparësinë e tyre kryesore. Ndërsa Federata e Konsumatorëve Frëngjisht-folëse (FRC) përsëriti thirrjen e saj për të ngrirë primet në nivelin e tyre ekzistues derisa ligjvënësit të kuptojnë se si të reformojnë sistemin aktual të shtrenjtë, të tjerët propozuan masa më të moderuara për të kursyer para.
Shembull, shoqata Ticino po kërkon kontroll më të mirë të faturave mjekësore të lëshuara nga spitali dhe mjekët për të parandaluar mbifaturimet.
Për më tepër, duhet bërë një përpjekje më e bashkërenduar për të inkurajuar mjekët, spitalet dhe farmacitë që të promovojnë barna gjenerike, të cilat kushtojnë më pak se medikamentet e markës.

Tatimi mbi vlerën e shtuar
Nëse blini diçka në Zvicër, duhet të paguani tatimin mbi vlerën e shtuar (TVSH), i cili zakonisht arrin në 7.7 për qind të çmimit të produktit. Këto para janë përdorur për financimin e skemës së sigurimit të pleqërisë, por ndërsa këto fonde pensioni po shterojnë, një TVSH më e lartë — prej 8.1 për qind — do të hyjë në fuqi nga viti 2024.
Për ushqimet dhe medikamentet, të cilat tashmë i nënshtrohen një takse 2.5 për qind, norma e TVSH-së do të shkojë deri në 2.6 për qind.

Sipas Meierhans, këto rritje mund t’u japin disa tregtarëve një arsye për të shënuar çmimet e tyre me një diferencë më të lartë se sa lejohet.
“Ne do të ngremë sistemin e monitorimit të çmimeve për të parandaluar disa njerëz që të përfitojnë nga ky ndryshim për të rritur çmimet e tyre më shumë se sa lejohet,” tha ai.

Llogaritë e kursimeve me interes
Pas vitesh me norma negative interesi, Banka Kombëtare e Zvicrës (SNB) rriti normat e saj në 1.75 për qind në qershor, megjithatë, shumica e bankave nuk janë përgjigjur në përputhje me këtë ndryshim, vuri në dukje në takim Sara Stalder, drejtore e shoqatës së konsumatorëve gjermo-folëse.
“Kur SNB prezantoi normat negative të interesit, bankat kishin futur ose rritur me shumë imagjinatë të gjitha llojet e tarifave. Tani që normat e interesit janë rritur, bankat nuk e kanë kthyer plotësisht këtë kurs”, tha ai.
Prandaj grupi i saj po bën thirrje për kthime më të larta në llogaritë e kursimeve. Në vend të një norme interesi prej 0.5 deri në 0.8 përqind – siç ndodh aktualisht në shumicën e bankave – institucionet financiare duhet të ofrojnë një interes prej 1 për qind, tha ajo.