Si shkaktoi trazira masive mungesa e banesave në Cyrih

Qyteti më i madh i Zvicrës nuk njihet si vatër trazirash civile. Por qindra demonstrues kanë dalë në rrugë për të kërkuar strehim më shumë dhe më të lirë. Ja çfarë po ndodh

Problemi nisi kur ndërtesat e rrënuara që ndodheshin në zonën Koch-Areal të qytetit, të cilat për vite të tëra janë pushtuar nga rreth 150 banorë, u planifikuan për prishje për të krijuar vend për ndërtime të reja, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Autoritetet e qytetit u kërkuan banorëve të largoheshin muaj më parë, por shumica e tyre nuk pranuan të lëviznin brenda afatit, i cili ra në 15 shkurt. Në vend të kësaj, ata treguan pakënaqësinë e tyre duke ndezur një zjarr dhe duke bllokuar zonën me kontejnerë. Policia ka arritur të pastrojë zonën pa asnjë incident.

Megjithatë, vetëm disa ditë më vonë, më shumë se 1,000 njerëz dolën në rrugë për të demonstruar kundër dëbimit të detyruar, duke thyer xhamat e dyqaneve dhe duke dëmtuar makinat, si dhe infrastrukturën e transportit publik pas tyre. “Shuma e dëmit të pronës ende nuk mund të vlerësohet”, tha policia e Cyrihut në një deklaratë për shtyp të dielën, përcjell tutje albinfo.ch.

Demonstrata hodhi gjithashtu dritë mbi një problem më të madh në Cyrih: mungesën e strehimit të përballueshëm.

Planet për rrethin Koch-Areal

Projekti, që pritet të përfundojë në vitin 2026, do të përfshijë gjithashtu disa banesa të përballueshme, megjithëse qyteti nuk e ka specifikuar gamën e qirave.

“Po krijohet një vend i gjallë me jetesë të përballueshme, me studio për punë krijuese, me punishte për industrinë e prodhimit, me dyqane për gjërat e përditshme, me gastronomi freskuese dhe kulturë shumëngjyrëshe, plus një hapësirë të gjelbër të egër, relaksuese, sipas përshkrimit të projektit, përcjell tutje albinfo.ch.

Pse është kaq keq për strehimin në Cyrih tani?

Siç shpjegoi kohët e fundit The Local, ka disa arsye për këtë mungesë. Rreth 25 për qind më pak leje banimi janë dhënë në Cyrih që nga viti 2018, ndërkohë që kërkesa ka ardhur në rritje të vazhdueshme. Ritmi i ngadaltë i ndërtimit nuk mund të vazhdojë me numrin në rritje të njerëzve që lëvizin në qytet, të tërhequr nga pagat e larta dhe prosperiteti ekonomik (siç është rasti me Zvicrën në përgjithësi).

Në total, 30,000 shtetas të huaj u vendosën në Cyrih vitin e kaluar, duke mposhtur rekordin e tij të vitit 2007 prej 28,500 të ardhurve të rinj nga jashtë.

Në fakt, imigrimi në kanton ishte më i lartë në 11 muajt e parë të vitit 2022 se në çdo kohë që nga viti 2011.

Kjo do të thotë se ndërkohë që kërkesa për banesa është shumë më e lartë, oferta ngec.

Gjithashtu, qiratë në kanton vazhdojnë të rriten – tani ato janë rreth 4 për qind më të larta se në vitin 2022 – megjithëse rritja nuk është vetëm për shkak të furnizimit të ulët, por është nxitur edhe nga kostot më të larta të energjisë, një tarifë që qiradhënësit ua kalojnë qiramarrësve.

Pra, në fakt jo vetëm që ka më pak apartamente, por ato që janë në dispozicion nuk janë të përballueshme për të gjithë. Dhe situata nuk duket premtuese në të ardhmen për segmentin me të ardhura të ulëta të popullsisë.

Ndërtimet e dendura po bëhen gjithnjë e më problematike për shkak të çmimeve të larta të tokës në rajonin e Cyrihut, së bashku me rregulloret për mbrojtjen nga zhurma.

Prandaj, një sërë projektesh ndërtimi janë duke u vonuar. Megjithatë, edhe projektet e ndërtimit që po zhvillohen aktualisht nuk do të zgjidhin domosdoshmërisht problemin e mungesës, sipas Walter Angst nga Shoqata e Qiramarrësve të Cyrihut.

Kjo për shkak se apartamentet e sapondërtuara janë të orientuara drejt qiramarrësve me të ardhura të larta, kështu që “mungesa akute do të vazhdojë në segmentet e çmimeve të mesme dhe të ulëta,” tha Angst.

Ka shpresë, por…

Disa shpresa qëndrojnë në projektin që këshilli bashkiak i Cyrihut votoi më herët në shkurt për të caktuar 300 milionë franga – përveç tokës në pronësi të qytetit – për t’u përdorur për ndërtimin e banesave jofitimprurëse, të referuara gjithashtu si “strehim bashkëpunues”.

Qëllimi i kooperativave të strehimit – një Wohnbaugenossenschaft në gjermanisht – është të sigurojë një jetë të përballueshme, të qëndrueshme dhe në komunitet, një prirje që është e ndryshme nga modeli konvencional i bazuar në shtëpitë e ofruara nga kompanitë private.

Cilat janë kooperativat zvicerane të strehimit dhe a mund t’i aksesoni ato?

Megjithatë, megjithëse projekti i ri mund të ofrojë pak lehtësim, ai nuk do të zgjidhë plotësisht problemet e qytetit me strehim të përballueshëm.

Sipas këshilltarit të qytetit Daniel Leupi, banesat e propozuara “nuk do të bëjnë mrekulli. Për sa kohë që rritja ekonomike dhe emigracioni rriten, kërkesa do të vazhdojë të tejkalojë ofertën në Cyrih.”

---