Lajme

Shkencëtarët gjetën 3600 kimikate nga paketimi i ushqimeve në trupin e njeriut

Më shumë se 3600 kimikate të përdorura në paketimin e ushqimeve janë zbuluar në trupin e njeriut, disa prej të cilave janë të rrezikshme për shëndetin, ndërsa të tjerat janë pak të njohura, zbulon një studim i ri.

Rreth 100 nga këto kimikate konsiderohen të jenë “shqetësuese madhore” për shëndetin e njeriut, tha Birgit Geuke nga autorja e hulumtimit.

Disa nga këto kimikate janë relativisht të studiuara mirë dhe gjenden tashmë në trupin e njeriut, të tilla si PFAS dhe bisphenol A – që të dyja janë në shënjestër për ndalim. Por dihet pak për efektet shëndetësore të të tjerëve, tha Geuke, duke bërë thirrje për më shumë kërkime se si kimikatet e përdorura në paketim përfundojnë në trupin e njerëzve së bashku me ushqimin.

Studiuesit kanë kataloguar më parë rreth 14,000 kimikate që janë të afta të rrjedhin në ushqim nga ambalazhet e bëra prej plastike, letre, qelqi, metali ose materiale të tjera. Ato gjithashtu mund të vijnë nga pjesë të tjera të procesit të prodhimit të ushqimit, për shembull, shiritat transportues ose enët e kuzhinës. Studiuesit më pas kërkuan për këto kimikate në bazat e të dhënave ekzistuese të biomonitorimit, të cilat gjurmojnë kimikatet në mostrat njerëzore.

Ekipi priste të gjente disa qindra kimikate të tilla, sipas Geuke. Në vend të kësaj, ata u befasuan kur gjetën 3601 – një e katërta e të gjitha kimikateve të tilla të njohura. Geuk theksoi se ky studim nuk mund të tregojë se të gjitha këto kimikate përfundojnë domosdoshmërisht nga paketimi në trupin e njeriut.

Ndër kimikatet e “shqetësimit kryesor” ishin PFAS, të njohura edhe si Kimikatet e Përhershme, të cilat janë gjetur në shumë pjesë të trupit të njeriut vitet e fundit dhe janë lidhur me një sërë problemesh shëndetësore. Gjithashtu u gjet bisphenol A, një kimikat i përdorur për të bërë plastikë dhe tashmë i ndaluar nga shishet e foshnjave në shumë vende.

Kimikate të tjera janë ftalatet, të cilat kanë qenë të lidhura me infertilitetin. Dihet më pak për oligomerët, të cilët janë gjithashtu nënprodukte të prodhimit të plastikës.

Një kufizim i studimit është se nuk ishte e mundur të thuhej nëse kishte përqendrime veçanërisht të larta të ndonjë prej kimikateve, pranoi Geuke. Por ajo paralajmëroi se këto kimikate mund të ndërveprojnë me njëri-tjetrin, duke treguar një mostër që kishte deri në 30 PFAS të ndryshme.

Geuke rekomandon që njerëzit të zvogëlojnë kohën e kontaktit me ambalazhin – dhe të shmangin ngrohjen e ushqimit në ambalazhin që vjen vetë ushqimi.

Nga ana tjetër, Bashkimi Evropian është në fazat e fundit të ndalimit të përdorimit të PFAS në paketimin e ushqimeve. BE-ja po propozon gjithashtu një ndalim të ngjashëm për bisphenol A nga fundi i këtij viti.