Sa i rëndësishëm është për Zvicrën fituesi i zgjedhjeve në SHBA?

Me afrimin e shpejtë të zgjedhjeve presidenciale në Shtetet e Bashkuara, mund të pyesni se kush do të ishte më i mirë për Zvicrën – Donald Trump apo Kamala Harris – dhe pse?

Është e drejtë të thuhet se jo shumë njerëzve në Zvicër u intereson se kush është presidenti aktual i vendit të tyre, duke pasur parasysh rolin e tij ose të saj të kufizuar dhe një periudhë të shkurtër në detyrë.

Megjithatë, nuk mund të thuhet e njëjta gjë për ndikimin që do të ketë në Zvicër personi që do të pushtojë Shtëpinë e Bardhë për katër, ose ndoshta edhe tetë vjetët e ardhshme.

Pse është kështu?

Sipas Ministrisë së Jashtme të Zvicrës, “Shtetet e Bashkuara kanë një rëndësi thelbësore për prosperitetin dhe sigurinë e Zvicrës dhe janë partneri i dytë tregtar i saj më i madh [pas Gjermanisë]. Shtetet e Bashkuara janë destinacioni kryesor për eksportet zvicerane dhe investimet direkte jashtë vendit”.

Me 56.7 miliardë franga të ardhura nga eksportet e lidhura me SHBA në 2023 – nga 25.3 miliardë 10 vjet më parë – “Shtetet e Bashkuara kanë vazhduar të fitojnë rëndësi për Zvicrën në vitet e fundit”, tha Sekretariati Shtetëror për Çështjet Ekonomike (SECO), transmeton albinfo.ch.

Por a do të vazhdojë ky trend rritës kur presidenti i ri i SHBA-së të marrë detyrën më 2025?

Sipas Heiner Mikosch, një ekonomist në Institutin Ekonomik Zviceran KOF, “Trump është i njohur për qeverisjen në një mënyrë përçarëse dhe ad-hoc. Prandaj ne besojmë se do të kishte pasiguri më të madhe politike nëse ai do të fitonte”.

Harris, nga ana tjetër, “është më e parashikueshme se Trump. Ajo vepron më shumë sipas linjave që ne njohim nga Barack Obama dhe Joe Biden. Prandaj do të kishim më pak pasiguri politike nën të”.

Ndërsa stili i qëndrueshëm i qeverisjes së demokrates Harris është më i pajtueshëm me mentalitetin zviceran sesa ai i paparashikueshëm i kundërshtarit të saj republikan, cili do të ishte më i mirë për Zvicrën?

Instituti i politikës së jashtme Foraus po shqyrton gjithashtu këtë çështje.

“Marrëdhëniet ekonomike dypalëshe janë zhvilluar shumë mirë gjatë mandatit të fundit të Trumpit në detyrë”, thuhet në deklaratë, shkruan thelocal.

Megjithatë, mandati i dytë i Trump nuk duket i mirë për Zvicrën.

Kjo për shkak se Zvicra eksporton më shumë në SHBA sesa importon prej saj, gjë që krijon një çekuilibër tregtar që Trump nuk i pëlqen.

“Prandaj, Zvicra mund të vihet nën presion për të importuar më shumë mallra nga Amerika gjatë mandatit të dytë të Trumpit”, tha Foraus.

“Fokusi ndoshta do të jetë në produktet bujqësore – gjë që është e ndërlikuar për Zvicrën për shkak të rezistencës nga lobi i fermerëve zviceranë”.

Në anën pozitive, Foraus thekson se Zvicra gëzonte “një akses pothuajse të paprecedentë në nivelet më të larta të administratës Trump” nga 2017 deri në 2021.

“Trump nuk u beson forumeve shumëpalëshe. Ai preferon marrëdhëniet dypalëshe – dhe me sa duket i pëlqen Zvicra”.

Pavarësisht qëndrimit të tij kundër emigracionit, ai tha se ishte turp që më shumë njerëz “nga Danimarka dhe Zvicra” nuk po emigronin në SHBA.

Republikanët janë më miqësorë ndaj biznesit

Një tjetër pikëpamje pro-Trump vjen nga Markus Somm, redaktor i një reviste politike Nebelspalter.

Në një intervistë me transmetuesin publik SRF, ai vuri në dukje se Zvicra, dhe veçanërisht kompanitë e mëdha, kanë pasur gjithmonë më pak probleme me republikanët, politikat e të cilëve janë zakonisht më miqësore ndaj biznesit, sesa ato të nxitura nga demokratët.

“Jam i bindur se Novartis dhe Roche po luten që Harris të mos bëhet president”, tha ai.

Dhe çfarë mendon publiku?

Një sondazh i fundit i kryer nga instituti kërkimor Sotomo zbuloi rezultate befasuese: jo vetëm që Harris ka mbështetje të gjerë në Zvicër, por edhe konservatorët duket se e favorizojnë atë ndaj Trump.

Një total prej 73 për qind e të anketuarve do të votonin për Harris, ndërsa vetëm 13 për qind do të zgjidhnin Trump.

Kjo mbështetje shtrihet gjerësisht edhe në qarqet konservatore, me 78 për qind që favorizojnë Harris.

---