Sa duhet të kursehet energjia elektrike në Zvicër këtë dimër

Vitin e kaluar u inkurajua kursimi i energjisë, por Zvicra nuk i mbeti pa energji. Situata duket se është përmirësuar këtë vit, por për ekspertët nuk është ende koha për të shpallur alarmin të përfunduar

Pavarësisht frikës së fortë, Zvicrës nuk i mbaroi energjia dimrin e kaluar dhe situata është lehtësuar më tej që atëherë.

Për momentin gjërat duket se po shkojnë mirë: furnizimi me energji elektrike, gaz, naftë për ngrohje dhe karburant në Konfederatë duket se është i garantuar. Të katër termocentralet bërthamore zvicerane janë të lidhura me rrjetin dhe prodhojnë energji elektrike, rezervuarët janë plot në nivele në përputhje me mesataren afatgjatë dhe aktualisht nuk ka probleme furnizimi as në vendet fqinje. Prandaj, Zvicra mund të hyjë në sezonin e ftohtë me qetësi më të madhe se një vit më parë. “Depozitat evropiane të gazit janë pothuajse plotësisht plot dhe disponueshmëria e termocentraleve bërthamore franceze është dukshëm më e mirë se dimri i kaluar,” tha grupi energjetik Alpiq për agjencinë AWP. Në të njëjtën kohë kërkesa për energji elektrike dhe gaz është ulur ndjeshëm, transmeton albinfo.ch.

Megjithatë, kjo nuk do të thotë se nuk mund të ketë mungesa në dimër: përvoja e vitit 2022 ka treguar se si vlerësimet mund të ndryshojnë shpejt, paralajmëron kompania berneze BKW. “Prandaj është sigurisht pozitive që Zvicra ka rezerva për situata të vështira, me termocentralin emergjent të Birr, rezervën hidroelektrike dhe gjeneratorët e emergjencës.” Sipas ekspertëve të Alpiq, situata në frontin e energjisë elektrike mbetet e brishtë edhe për shkak se është e lidhur ngushtë me tregun europian të gazit. Goditjet e furnizimit mund të ndryshojnë situatën papritur, për shembull në vazhdën e grevave ose dëmtimit të infrastrukturës energjetike.

Një pikë tjetër për t’u marrë parasysh, por jo më pak e rëndësishme, është fakti se kërkesa në dimër ndikohet fuqishëm nga klima. Pra, pyetja themelore është: sa i ftohtë do të jetë dimri në Evropë? Zvicra varet nga importi i energjisë elektrike nga jashtë gjatë muajve të dimrit. Në rast të një dimri të ftohtë, “energjia elektrike mund të jetë në mungesë”, thekson Tobias Habegger, specialist në BKW.

Një faktor i rëndësishëm është edhe ecuria e ekonomisë: nuk është e sigurt që kërkesa në Evropë do të mbetet e përmbajtur, në vazhdën e ngadalësimit aktual ekonomik. Kërkesa për gaz në Azi, veçanërisht në Kinë, mund të rritet gjithashtu, falë rimëkëmbjes ekonomike. Prandaj, furnizimi me gaz natyror të lëngshëm (LNG) mund të bëhet i pakët në Evropë, thotë Thomas Hegglin, kreu i komunikimit në Shoqatën Zvicerane të Industrisë së Gazit (ASIG).

Mbetet gjithashtu të shihet nëse gazi rus do të vazhdojë të rrjedhë në Evropë. Sipas Hegglin, pjesa e saj aktualisht është rreth 12%. “Përpjekjet për të zëvendësuar gazin rus janë duke u avancuar në Evropë dhe infrastruktura e LNG-së po optimizohet vazhdimisht, por kjo nuk do të ndodhë brenda natës”. Dimri i ardhshëm do të jetë gjithashtu dimri i parë i Gjermanisë tërësisht pa armë bërthamore, transmeton tutje albinfo.ch.

E gjithë kjo pasiguri reflektohet edhe në tregje. “Ne po shohim një nervozizëm të fortë dhe rrjedhimisht paqëndrueshmëri të lartë në çmimet e energjisë”, thotë Noël Graber nga Axpo. Përshkallëzimi i konfliktit në Lindjen e Mesme, për shembull, mund të reflektohet në një rritje çmimi në javët e ardhshme, bën jehonë Habegger e BKW. Konflikti po lë në hije një pamje shumë të ekuilibruar në vetvete, e karakterizuar nga temperaturat e ngrohta mbi mesataren, prodhimi i lartë i energjisë së erës, objektet e plota të depozitimit të gazit dhe disponueshmëria e lartë e termocentraleve.

Megjithëse çmimet e tregut për energjinë elektrike dhe gazin natyror nuk janë më në nivelet ekstreme rekord të vitit 2022, ato janë ende më të larta se ato të praktikuara përpara rritjes së parë shumë të dukshme që nga vjeshta 2021. Siç do të mbahet mend me fillimin e luftës në Ukrainë në shkurt 2022 normat më pas u rritën në qiell. “Çmimet janë stabilizuar në një nivel mbi mesataren krahasuar me vitet para 2021”, thotë Shoqata e Kompanive Zvicerane të Energjisë Elektrike (AES). Megjithatë, një trend i lehtë rritës ka filluar të shfaqet sërish kohët e fundit, me sa duket për shkak të luftës në Lindjen e Mesme, nënvizon organizata. Sipas AES, çmimet mbi mesatare janë edhe shprehje e faktit se “Evropa ende nuk e ka kapërcyer krizën energjetike”.

---