Rastet e kancerit pritet të rriten me më shumë se 20% në Evropë deri në vitin 2045 

Një raport i ri përpara Ditës Botërore të Kancerit thekson barrën në rritje të kancerit në nivel global.

Numri i rasteve të reja me kancer në Evropë vlerësohet të rritet me 22.5 për qind gjatë dy dekadave të ardhshme, sipas vlerësimeve të reja nga Agjencia Ndërkombëtare për Kërkimin e Kancerit (IARC). Kjo është pasi numri i diagnozave të kancerit rritet 55 për qind globalisht midis 2022 dhe 2045, nga afërsisht 19.9 milionë raste kanceri në 2022, në 30.9 milionë raste në vitin 2045.

Vlerësimet e reja u publikuan përpara Ditës Botërore të Kancerit më 4 shkurt dhe theksojnë “rritjen e barrës” së kancerit dhe nevojën për të adresuar pabarazitë e kancerit, sipas IARC, agjencia e kancerit e Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH). Ndër faktorët që po kontribuojnë në rritjen përfshijnë plakjen e popullsisë, duhanin, alkoolin dhe obezitetin si dhe ndotjen e ajrit, tha agjencia, përcjell albinfo.ch.

Aktualisht, rreth një në pesë njerëz zhvillojnë kancer gjatë jetës së tyre, ndërsa rreth një në nëntë burra dhe një në 12 gra vdesin prej tij. Me rritjen e incidencës së kancerit, vdekshmëria nga kanceri do të rritet gjithashtu nga rreth 9.7 milionë njerëz në vitin 2022 në 16.6 milionë njerëz globalisht në vitin 2045. Sipas analizës së re, numri i vdekjeve nga kanceri në Evropë mund të rritet me 32 për qind.

Kanceret e zakonshme në Evropë dhe pabarazitë në trajtim

Në Evropë, lloji më i zakonshëm i kancerit është kanceri i gjirit, i ndjekur nga kanceri i prostatës dhe kolorektumit, sipas vlerësimeve të vitit 2022 nga IARC, agjencia e kancerit e OBSH-së.

Shkaqet më të zakonshme të vdekjes nga kanceri në BE janë kanceri i mushkërive, kolorektalit dhe gjirit, sipas shifrave të BE-së. “Në një kohë kur financimi i shëndetësisë është nën presion në rritje në të gjithë Evropën, ne rrezikojmë të zhbëjmë dekada të progresit për të përmirësuar shëndetin dhe mirëqenien e miliona njerëzve”, tha në një deklaratë Dr Hans Kluge, drejtori rajonal i OBSH-së për Evropën. “Ndërsa dalim nga pandemia COVID-19, mesazhi im për të gjithë – politikanët dhe qytetarët – është se ne kemi nevojë për më shumë, jo më pak, shëndet”.

Një raport i ri nga Unioni për Kontrollin Ndërkombëtar të Kancerit (UICC), i publikuar gjithashtu këtë javë, zbuloi se ka pabarazi të theksuara në Evropë për sa i përket aksesit në kujdesin ndaj kancerit. Njerëzit me status të ulët socio-ekonomik në Suedi, për shembull, janë në një rrezik më të lartë të vdekjes nga kanceri në krahasim me ata që janë më të privilegjuar, tha UICC.

Në Portugali, rreth 30 për qind e shkaqeve më të zakonshme të kancerit janë të lidhura me konsumimin e duhanit. “Pavarësisht progresit që është bërë në zbulimin e hershëm të kancerit dhe trajtimin dhe kujdesin e pacientëve me kancer, ekzistojnë pabarazi të konsiderueshme në rezultatet e trajtimit të kancerit jo vetëm midis rajoneve me të ardhura të larta dhe të ulëta të botës, por edhe brenda vendeve”, sipas Cary Adams, kreu i UICC. “Aty ku jeton dikush nuk duhet të përcaktojë nëse jeton. Ekzistojnë mjete për t’u mundësuar qeverive që t’i japin përparësi kujdesit ndaj kancerit dhe për të siguruar që të gjithë të kenë akses në shërbime cilësore dhe të përballueshme. Kjo nuk është vetëm një çështje burimesh, por një çështje e vullnetit politik”.

Ndër masat që UICC ka kërkuar përfshijnë rritjen e financimit për pabarazitë e kancerit, përfshirjen e shërbimeve të kancerit në përfitimet shëndetësore kombëtare dhe zbatimin e programeve të përbashkëta të shqyrtimit të kancerit. Dallimet midis vendeve me të ardhura të larta dhe atyre me të ardhura të ulëta Vlerësimet e reja nga Observatori Global i Kancerit i IARC gjetën pabarazi të mëdha midis vendeve më të zhvilluara dhe vendeve të pazhvilluara. Në vendet me një Indeks të lartë të Zhvillimit Njerëzor (HDI), një tregues i bazuar në arsimin, jetëgjatësinë dhe të ardhurat, një në 12 gra do të diagnostikohet me kancer gjiri ndërsa një në 71 gra do të vdesë prej tij. Por në vendet me një HDI të ulët, vetëm një në 27 gra diagnostikohet me kancer gjiri, por një në 48 gra vdes nga ai. “Gratë në vendet më të ulëta të HDI kanë 50 për qind më pak gjasa të diagnostikohen me kancer gjiri sesa gratë në vendet me HDI të lartë, megjithatë ato janë në një rrezik shumë më të lartë për të vdekur nga kjo sëmundje për shkak të diagnostikimit të vonë dhe aksesit të pamjaftueshëm në trajtim cilësor, tha Isabelle Soerjomataram, nënkryetarja e IARC e Degës së Mbikëqyrjes së Kancerit.

Përpjekje e të gjithëve për mundjen e kancerit

Në përgjithësi, numri i vlerësuar i rasteve të reja të kancerit në vendet me HDI të ulët do të rritet me 107 për qind midis 2022 dhe 2045, ndërsa numri i vlerësuar i rasteve të kancerit në vendet me HDI të lartë do të rritet me 36 për qind. “Diagnoza, trajtimi dhe mbijetesa nuk duhet të varen nga vendi ku keni lindur ose sa të ardhura fitoni”.

Mundja e kancerit duhet të jetë një përpjekje e të gjithë shoqërisë, duke bashkuar të gjitha pjesët e sistemit shëndetësor në të gjithë rrugën e kujdesit”, shtoi. Kluge. Një studim i OBSH-së në 115 vende tregoi, ndërkohë, se shumica e vendeve nuk financojnë në mënyrë adekuate shërbimet e kancerit si pjesë e mbulimit shëndetësor, me ekspertët që bëjnë thirrje për investime të mëdha për të adresuar dallimet midis vendeve. IARC ka theksuar më parë se vlerësimet duhet të interpretohen me “kujdes” për shkak të kufizimeve të të dhënave të kancerit në mbarë botën, “veçanërisht në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme”.

 

---