Raporti televiziv zviceran: Misioni rus instalon më shumë antena ‘spiune’ në Gjenevë

Spiunët rusë po forcojnë praninë e tyre në Gjenevë, sipas një raporti të televizionit publik zviceran, RTS. Zyrtarët rusë kanë vendosur pjata të reja satelitore në ndërtesat e tyre diplomatike pa autorizim kantonal, thuhet në raport.

Misioni i përhershëm i Federatës Ruse në Kombet e Bashkuara në Gjenevë ndodhet përballë ndërtesës së Pallatit të Kombeve të OKB-së. Kompleksi diplomatik i Rusisë është shumë i mbrojtur me një mur rrethues të lartë, kamera vëzhgimi dhe roje të armatosura, transmeton albinfo.ch.

Misioni është zyrtarisht diplomatik, por Rusia ka instaluar antena të shumta spiunazhi, pajisje dëgjimi dhe pjata satelitore që mezi duken nga rruga, sipas RTS.

“Këto janë qartazi antena që përdoren për spiunazh. Nuk ka nevojë për një pajisje të tillë për mesazhet klasike diplomatike. Këto antena përdoren për të spiunuar komunikimet elektronike, por edhe komunikimet satelitore”, tha për RTS historiani Adrian Hänni, ekspert i shërbimeve sekrete në Universitetin e Grazit.

Duke krahasuar imazhet aktuale dhe arkivore, RTS ka vërtetuar se këto pjata satelitore janë kryesisht pajisje të reja.

Rusia duket se po zgjeron aktivitetin e saj të inteligjencës në territorin zviceran, sipas Hänni: “Rusia është bërë shumë më ofenduese për sa i përket spiunazhit vitet e fundit. Zvicra është një pikë e nxehtë, një bazë e pasme për spiunët rusë aktivë në gjithë Evropën”.

Antena pa autorizim

Departamenti i Territorit të Kantonit të Gjenevës konfirmoi për RTS se misioni rus është një strukturë diplomatike që gëzon privilegje, imunitete dhe lehtësira në përputhje me të drejtën ndërkombëtare. Siç u tha, rregullat kantonale mbeten të vlefshme për sa u përket lejeve të ndërtimit. Prandaj, çdo pjatë satelitore me diametër më të madh se 90 cm i nënshtrohet autorizimit të veçantë. Megjithatë, “misioni rus ka paraqitur një kërkesë që nga viti 2006”, konfirmoi ai.

Imazhet satelitore zbulojnë ndërtimin e një antene ligjore midis 2006 dhe 2007, thotë RTS. Megjithatë, një antenë tjetër u instalua midis viteve 2006 dhe 2009, e ndjekur nga një në vitin 2012, më pas dy antena shtesë deri në vitin 2024. Të gjitha kanë një diametër mbi 90 cm.

Në total, janë katër antena të ndërtuara pa autorizim kantonal në çatitë e ndërtesave diplomatike ruse në Gjenevë, thotë RTS. Kantoni i tha transmetuesit se nuk ishte informuar për ndonjë përjashtim të dhënë nga autoritetet federale dhe se këto katër antena ka shumë të ngjarë të ishin të paligjshme.

“Nuk pajtohet plotësisht”

Ambasada ruse thotë se “nuk pajtohet plotësisht” dhe i konsideron deklarata të tilla si “një përpjekje të mëtejshme për të demonizuar në mënyrë arbitrare Rusinë dhe rusët”.

“Ne rikonfirmojmë qëndrimin tonë se stafi diplomatik i ambasadës sonë është i përqendruar vetëm në detyrën e mbajtjes së bashkëpunimit konstruktiv me autoritetet e vendit pritës në rrethanat aktuale të vështira”, tha shërbimi i shtypit rus.

Në raportet zyrtare, megjithatë, Shërbimi Federal i Inteligjencës i Zvicrës (FIS) vlerëson se një e treta e diplomatëve rusë në Zvicër janë spiunë, ose gjithsej pothuajse 80 individë në territorin zviceran.

Vitet e fundit, raportet e mediave kanë nxjerrë në pah disa raste në Zvicër që përfshijnë agjentë rusë, të tilla si operacionet e spiunazhit kibernetik kundër laboratorit zviceran të sigurisë së lartë në Spiez, kantoni Bernë. Sipas gazetës franceze Le Monde, spiunët rusë me bazë midis Gjenevës dhe Annecy, në Francë, kryen gjithashtu aksione sabotazhi dhe madje edhe tentativa për vrasje në Mbretërinë e Bashkuar dhe Evropën Lindore.

Këtë vit, një diplomat “fals” rus i stacionuar në Bernë u arrestua ndërsa përpiqej të merrte municione precize dhe pajisje laboratorike të afta për të prodhuar armë kimike ose biologjike.

Zvicra “jo joaktive”

Që nga fillimi i luftës në Ukrainë, vendet evropiane kanë marrë masa të ndryshme kundër spiunëve rusë, duke përfshirë dëbimin e mbi 600 diplomatëve të akuzuar për spiunazh. Në Zvicër nuk ka pasur asnjë njoftim zyrtar për dëbimin e diplomatëve apo spiunëve të fshehtë.

“Evropianët kanë marrë masa politike, masa të dukshme. Në FIS, ne punojmë më shumë prapa skenave”, shpjegoi drejtori i FIS, Christian Dussey, në tetor.

“Ne nuk jemi joaktiv. Përkundrazi, ne e kemi rritur aksionin tonë, Zvicra është më agresive në drejtim të kundërspiunazhit”, tha ai.

Megjithatë, FIS është i kufizuar në operacionet e tij dhe duhet t’i japë përparësi angazhimeve të tij. Në total, ajo ka më shumë se 420 punonjës, nga të cilët rreth 60 janë të dedikuar për kundërspiunazh. Dhe duhen rreth 10 deri në 15 agjentë për të monitoruar lëvizjen e një spiuni në territorin zviceran.

Në raportin e tij të vitit 2024, FIS deklaroi: “Zvicra mbetet një vend kryesor për spiunazh dhe aktivitete të tjera të inteligjencës. Fakti që përpjekjet për të luftuar spiunazhin janë më pak të zhvilluara në krahasim me vendet e tjera evropiane luan një rol”.

---