Pse Austria konsiderohet “parajsë” për pastrim parash?

Lidhjet e vendit me Rusinë, çmimet e larta të pronave dhe rregullat e buta e bëjnë atë një parajsë për kriminelët që kërkojnë të pastrojnë paratë e paligjshme.

Austria është gati t’i nënshtrohet një auditimi të madh nga Task Forca e Veprimit Financiar (FATF), një institucion ndërkombëtar me bazë në Paris që monitoron veprimet e vendeve në luftën kundër financimit të terrorizmit dhe pastrimit të parave. Dhe gjërat nuk po duken mirë për Republikën Alpine.

Sipas një raporti të Die Presse, një listë nga Ministria e Drejtësisë për procedurat e pastrimit të parave zbulon se sa e ngadaltë është Austria në zbatimin e masave dhe madje edhe në hetimin e rasteve të pastrimit të parave, transmeton albinfo.at.

Vitin e kaluar janë kryer 1509 hetime (101 prej tyre kundër autorëve të panjohur), dhe vetëm në 157 raste kanë shkuar në gjykim. Një raport i ngjashëm është reflektuar edhe në vitet e mëparshme.

Numri i rasteve të paraportuara të pastrimit të parave ka të ngjarë të jetë dukshëm më i lartë, pasi hetimet zakonisht kryhen vetëm nëpërmjet raporteve të viktimave ose bankave.

Fondi Monetar Ndërkombëtar e bëri të qartë së fundmi në raportin e tij për Austrinë se vendi duhet të përmirësohet në luftën kundër pastrimit të parave.

“Ndërsa masat për të luftuar pastrimin e parave janë duke u forcuar, ekziston ende rreziku që paratë e huaja të korrupsionit të pastrohen”, thuhet në raport, shkruan thelocal.

Pse është kaq e lehtë për të pastruar para këtu?

Është një kombinim faktorësh. Metoda më e zakonshme për pastrimin e parave është blerja e një prone të shtrenjtë në Austri me para të huaja të pista dhe më pas shitja e saj përsëri. Kjo është bërë e lehtë në Austri.

Tregu i shtrenjtë i pronave të vendit siguron që shuma shumë të larta parash mund të “ligjërohen” në një transaksion të shpejtë. Aristokratët rusë e kanë bërë këtë për dekada.

Dhe origjina e parave, edhe nëse duket se vijnë nga “mijëra kompani panameze”, “me vështirësi kontrollohet ndonjëherë”, shpjegoi Die Presse.

“Me gjithë aplikimet e vërtetuara dhe veprat penale të vërtetueshme, aspektet thelbësore, veçanërisht në lidhje me origjinën e fondeve, thjesht u injoruan”, tha avokatja Pilar Mayer-Koukol nga Paulitsch Law, duke kritikuar mungesën e veprimeve nga autoritetet austriake.

Hetimet janë të ngadalta dhe ligjet austriake e bëjnë të lehtë për kriminelët të shijojnë paratë e tyre të vjedhura, sipas avokatit Gregor Müller. Ai përfaqëson një klient rus, kompania e të cilit u hodh nga një drejtor. Më pas, burri bleu një pronë luksoze në Vjenë, e shiti më vonë dhe u largua me miliona euro.

Klienti i Müller-it tani dëshiron të bashkohet me procedurat e pastrimit të parave si një palë e interesuar në Austri për të marrë një pjesë të këtyre parave, por prokurorët austriakë refuzojnë ta lejojnë atë. Sipas tyre, klienti rus nuk mund të jetë palë në çështjen e pastrimit të parave pasi nuk është dëmtuar nga blerja e pronës apo nga pastrimi i parave. Krimi i të cilit ai ishte viktimë, vjedhja, ka ndodhur në Rusi, jo në Austri.

Kjo logjikë do të thotë që nëse veprat penale kanë ndodhur jashtë vendit, por janë pastruar para në Austri, viktimat nuk kanë asnjë shans për dëmshpërblim sepse ligji austriak i sheh ato vetëm si viktima të një krimi në një vend të huaj.

Müller tha se ky “interpretim i paligjshëm i ligjit” bie ndesh me parimet evropiane për të luftuar me efikasitet pastrimin e parave. Ai tregon për vende si Gjermania apo Zvicra, ku viktimat mbrohen dhe mund të kërkojnë kompensim në procedurat penale.

Çfarë thotë qeveria?

Jo shumë. Ministrja e Drejtësisë, Alma Zadic, u pyet për mungesën e mbrojtjes për viktimat, por tha vetëm se “Direktiva për Mbrojtjen e Viktimave është zbatuar plotësisht në Austri”, pa dhënë detaje të mëtejshme.

Austria miratoi së fundmi disa masa për të luftuar pastrimin e parave, duke përfshirë “promovimin dhe intensifikimin e nismave të partneritetit publik-privat, si dhe përmirësimin dhe intensifikimin e mbikëqyrjes së bazuar në rrezik”.

Sipas dokumentit, strategjia e tetorit të vitit 2023 përfshinte gjithashtu plane për të rritur bashkëpunimin midis organeve të ndryshme administrative dhe për të automatizuar proceset për të përmirësuar sistemin e raportimit për aktivitete të dyshimta. Por shumë nga masat e përmendura në raport, si “intensifikimi i mëtejshëm i bashkëpunimit dhe bashkëpunimit ndërministror” janë shumë të gjera. Dhe nuk përmenden vlerat e investimit apo paratë e destinuara për përmirësime.

Auditimi i radhës i Task Forcës së Veprimit Financiar (FATF) është planifikuar për në vjeshtë të këtij viti dhe duhet të zgjasë deri në shkurt të vitit 2026.

---