“Probezeit”: Periudha e provës, rregullat që punonjësit e rinj në Austri duhet t’i dinë

Nëse jeni duke filluar një punë të re në Austri, ka gjasa që të kaloni një “periudhë prove”. Ja çfarë do të thotë kjo dhe të drejtat tuaja.

Në Austri, ligji i punës lejon një periudhë “provimi” ose “provë” (Probezeit) në fillim të shumë marrëdhënieve të punës. Sipas agjencisë së punësimit të vendit AMS, kjo periudhë ka për qëllim “të ndihmojë punonjësin dhe punëdhënësin të njohin njëri-tjetrin”.

Megjithatë, mund të ndihet si një periudhë e pasigurt për punëtorët që nuk janë mësuar me rregullore të tilla, sepse kjo kohë është subjekt i marrëveshjeve dhe dispozitave të veçanta – në veçanti, punësimi mund të ndërpritet në një proces më të drejtpërdrejtë, teksa punëtorët kanë të drejta gjatë periudhës dhe disa gjëra nuk lejohen. Ja çfarë duhet të dini, sipas thelocal.at.

Çfarë është saktësisht një periudhë prove?

Para së gjithash, një periudhë prove nuk është një periudhë ku punëtorët punojnë falas. Kompania ende duhet t’i paguajë punonjësit me një pagë të rregullt. Dallimi kryesor midis periudhës së provës dhe punësimit të rregullt është se gjatë asaj kohe, si punëmarrësi ashtu edhe punëdhënësi mund ta ndërpresin marrëdhënien e punës në çdo kohë pa dhënë arsye ose njoftim.

Periudha e provës mund të zgjasë deri në një muaj maksimumi – megjithëse mund të jetë më pak se kaq nëse specifikohet në një marrëveshje të qartë ose në marrëveshjen kolektive të sektorit, transmeton albinfo.ch.

Në rastin e industrisë së hoteleve dhe restoranteve, për shembull, “punonjësit me rrogë” (Angestellte) kanë një periudhë prove prej një muaji, por “punëtorët me jakë blu” (Arbeiterinnen/Arbeiter) kanë një periudhë prove 14-ditore të rregulluar në marrëveshje kolektive ose me marrëveshje ndërmjet palëve kontraktuese.

Përsëri, AMS dhe Dhoma e Punës (AK) ritheksojnë se periudha e provës nuk mund të kalojë një muaj.

Ka rregulla të ndryshme për praktikën. Në këto raste, periudha e provës zgjat tre muaj dhe çdo ndërprerje duhet të bëhet me shkrim.

Si funksionojnë pagat gjatë periudhës së provës?

Gjatë kohës së provës, punonjësi ka të drejtën e shpërblimit të rënë dakord, përfshirë kompensimin e pushimeve, deri në përfundimin e marrëdhënies së punës. Kjo do të thotë se edhe nëse marrëdhënia e punës përfundon deri në fund të periudhës, ata do të marrin një pagë të plotë dhe pagesën ekuivalente për pushimet.

Nëse punësimi vazhdon, muaji i provës llogaritet në përfitime, përfshirë pushimet.

Nëse periudha e provës ndërpritet gjatë një periudhe pushimi mjekësor, punëdhënësi nuk është i detyruar të vazhdojë të paguajë shpërblimin pas përfundimit, edhe nëse punonjësi në fjalë është ende në pushim mjekësor.

Si funksionon përfundimi gjatë periudhës së provës?

Karakteristika kryesore e periudhës së provës është se marrëdhënia e punës mund të ndërpritet në çdo kohë pa dhënë arsye – megjithatë, deklarata e përfundimit duhet të merret nga secila palë në ditën e fundit të periudhës së provës – edhe nëse ajo ditë bie në një e diel ose një festë – më së voni.

Nuk duhet respektuar asnjë periudhë njoftimi dhe nuk ka mbrojtje kundër largimit nga puna për punonjësin.

Megjithatë, ekzistojnë dispozita kundër diskriminimit, kështu që një largim nga puna mund të kundërshtohet brenda 14 ditëve në Gjykatën e Punës dhe Sociale nëse ka qenë për shkak të gjinisë, përkatësisë etnike, fesë, ideologjisë, moshës ose orientimit seksual ose për shkak të aftësisë së kufizuar.

Për përfundimin e marrëdhënies së punës duhet të bëhet dërgimi i “njoftimit të ndërprerjes”. AMS rekomandon një deklaratë me shkrim dhe, nëse është e mundur, të dorëzohet personalisht.

Ndërprerja mund të prekë edhe personat e mbrojtur posaçërisht, por në këtë rast duhet të ketë arsyetim faktik. Për shembull, nëse një punonjëse mëson për shtatzëninë e saj gjatë periudhës së provës, ajo nuk është e detyruar të informojë punëdhënësin. Në rast se punëdhënësi informohet dhe largon punëtoren për shkak të shtatzënisë, kjo konsiderohet diskriminim në bazë të gjinisë dhe shkelje e Ligjit për Trajtimin e Barabartë.

Në raste të tilla, punonjësi mund të kundërshtojë largimin nga puna brenda 14 ditëve në gjykatë. Mirëpo, nëse ndërprerja ka qenë “e arsyetuar objektivisht”, lejohet edhe gjatë shtatzënisë.

Çfarë ndodh pas përfundimit të periudhës së provës?

Nuk ka asnjë kalim zyrtar midis periudhës së provës dhe asaj të përhershme – kjo ndodh automatikisht. Pas kësaj, punësimi ndjek rregullat e një marrëdhënieje me afat të caktuar ose të përhershëm dhe mund të ndërpritet vetëm në disa raste.

---