Për ngritjen e cilësisë së mësimit plotësues të gjuhës shqipe

Në seancat e datës 10 – 11 janar 2015 në Windish-Argau dhe më 17-18 janar në Romanshorn-Turgau u mbajtën rreth 22 kumtesa që lidhen me hapin e guximshëm të Seminarit dhe rëndësinë e tij, me zhvillimin e mësimit plotësues të gjuhës shqipe në këto 25 vjet, me mësimdhënien, me ecuritë dhe problemet e mësimit në kushte dygjuhëshe, ku shqipja gjendet edhe pranë gjermanishtes, frëngjishtes … në Zvicër.

Në të morën pjesë mësues të brezit të parë shqiptar që punojnë në mësimin plotësues qysh prej viteve ’90-a, të cilët kanë fituar një përvojë të pasur në këtë drejtim. Mësues të brezit më të rinj që dinë vlerat e arsimit amtar punojnë që t’ua mësojnë fëmijëve të mërgimtarëve si lexohet dhe shkruhet në gjuhën amtare shqipe.

Nga praktika e krijuar vihet re se mësimdhënia, nxënia ka veçantit e veta. Rritja e cilësisë në punë kërkon përgatitje shkencore, e për më tepër profesionale. Kjo për faktin se klasat me mësim plotësues përbëhen nga nxënës të niveleve të ndryshme. Në klasë të tilla një mësues/e duhet të organizojë dhe të drejtojë punën sipas kërkesave për çdo nivel nxënësish. Për vetë natyrën e punës me këto klasë, nevojat për trajnim të mësuesve janë edhe më të mëdha. Prandaj, në planifikimin e Seminarit u është kushtuar një rëndësi e veçantë temave të nevojshme për të garantuar një proces mësimor që u përgjigjet kohës.

Dita e parë e seminarit në Windishi mblodhi rreth vetes 21 mësues/e nga Kantonet Arau, Cyrih, Bern, Soloturn, Schwyzi dhe Bazel. Me gjithë dëshirën tonë të mirë për t’u ndjekur seminari nga të gjithë mësimdhënësit, ishte e pamundur. Diku nuk e mbajtën fjalën. Për çdo mësues kanë qenë të hequra shpenzimet e udhëtimit dhe ushqimi. Është për t’u përgëzuar shkolla shqipe e Kantonit Arau, shembull ku seminari u ndoq nga të gjithë mësimdhënësit. Ndërsa mësues të kantoneve të tjera morën pjesë rreth 90 % të tyre.

Koordinatori i shkollës shqipe të Araut, z. Riza Demaj, në bashkëpunim me shkollën e Windishit kishte marrë përsipër organizimin dhe sigurimin e një mjedisi arsimor për funksionimin në nivel bashkëkohor të seminarit. Nëse do të përvijosh ndonjë linjë më të spikatur në portretin e kësaj shkolle, ajo është organizimi shembullor. Atmosfera e punës në këtë ditë përcillet përmes mësueses entuziaste, Eshrefe Nuhiji.

Seminarin e hapi z. Nexhat Maloku, kryetari i LAPSH-it. “Më lejoni të shpreh mirënjohjen time për të gjithë ju kolegë të palodhur e të përkushtuar për mësimin plotësues të gjuhës shqipe në Zvicër, që së bashku kemi bërë të mundur të kemi rezultate të mira në këtë drejtim”.

Seminari filloi punimet në kohën e paraparë, në orën 9.30 dhe mbylli punimet në orën 16-30.

Në këtë ditë janë trajtuar këto tema: “Kompetencat profesionale të mësimdhënësit”. “Elementet e planifikimit të mësimit” nga mësimdhënësi Nexhat Maloku.

Pedagogu zviceran, z. Heiner Teuteberg, u dëgjua me vëmendje në temat “Kriteret për një mësim të mirë” dhe “Format mësimore dhe proceset mësimore”. Në ditën e dytë të Seminarit u trajtuan këto tema: “Planifikimi i mësimdhënies, mësimnxënies me fletore tematike” nga Nexhmije Mehmetaj. “Mësimi plotësues dhe ndërkultura” u mbajt nga z. Nuhi Gashi, nga MASHT-I, Republika e Kosovës. “Alfabetizimi i nxënësve në mësimin plotësues” nga Saime Isufi. Temën “Mësimi kooperues në klasë heterogjene” nga mësuesi Hamzë Morina dhe “Format dhe teknikat mësimore” Nexhat Maloku.

Për të pushuar në drekë ne largohemi nga shkolla dhe shkojmë në lokalin jo shumë larg. Aty në restorantin “Helena” na bëri një pritje bujare z. Migjen Muriqi. Seminari mbylli programin me fjalët: Mirupafshim në etapën e dytë të seminarit që do të mbahet në mars.

E shtunë, e diel 17-18 janar 2015 zbresim në Romanshorn, Kantoni Thurgau, ku shtrimë vështrimin plot mall e kureshtje mbi zemrën e qytetit kryelartë: mbi kishat e heshtura, rrugët shpatullgjera, ato të ngushtat lozonjare, strehëzat e bareve të qeshura të lidhin me hijeshinë romanshorne. Këtu jeton dhe ka gjetur bujarinë dhe dashurinë një numër i madh i mërgimtarëve shqiptarë.

Unë si pjesëtare e seminarit këtë herë nxitoja drejt shkollës “Primerechoule”, Banhofstaresse 26.

Kishte kohë që koordinatori i shkollës shqipe të Thurgaut z. Nexhat Hyseni, kishte bërë përgatitjet që seminari të shkojë denjësisht. Në sallë të ftuarit, mësimdhënës të kantoneve Thurgau, Schafhauzenit dhe St. Gallen. Ai u foli për krenarinë e mësuesve e të nxënësve që ecën në gjurmët e paraardhësve të tyre, për identitetin amtar dhe për mësimin e gjuhës shqipe. Ditën e shtunë seminari kishte program të njëjtë me atë të shtunës së mëpashme. Kurse ditën e diel u trajtuan këto tema: “Mundësitë për shtimin e numrit të nxënësve në mësimin plotësues në Zvicër”, Nexhat Hyseni. “Planifikimi me tekste të reja mësimore, kusht i suksesit në mësimin plotësues”, N. Mehmetaj.

Pedagogu, albanologu zviceran, Dr. Basil Shader, prezantoi para të pranishmëve projektin madhor që udhëheq prej disa vjetësh. “Vështrim mbi Fletoret tematike dhe botimet e tjera për përkrahjen e të mësuarit në gjuhën e parë”, i cili realizohet përmes 5 blloqeve të mëdha: Faza e parë e projektit u zbatua gjatë periudhës 2009-2012. 1. Me hartimin e Fletoreve tematike për mësimin plotësues të gjuhës shqipe, gjithsej 19 copë, së bashku me Udhëzime didaktike për secilën fletore.

2. Seminar për trajnimin e mësimdhënësve të mësimit plotësues në mbështetje të LAPSH-it.
3. Projekti Doracak dhe libri i punës; bazat dhe sfondet apo libri didaktik për mësimin e gjuhës amtare, i hartuar në gjermanisht nga autorë të shquar, shkencëtarë, emra të shquar të Evropës si: Ingrid Gogolin, Hans H. Reich, Andreas Helmke.
4. Materiale didaktike për mësimin në gjuhën e prejardhjes që përfshin: Nxitje didaktike 1: Përkrahja e të shkruarit në gjuhën e parë. Nxitje didaktike 2: Përkrahja e të lexuarit në gjuhën e parë. Nxitje didaktike 3: Përkrahja e kompetencës ndërkulturore në Mësimin e Gjuhës së parë apo gjuha e atdheut. Nxitje didaktike 4: Përkrahja e të folurit në gjuhën e parë. Nxitje didaktike 5: Dhënia e strategjive mësimore dhe teknikave mësimore.

Këto tekste do të përkthehen edhe në shqip dhe në bashkëpunim me MASHT-in e Republikës së Kosovës dhe do të shërbejnë edhe në sistemin edukativ arsimor të atjeshëm. Kjo është një ndihmesë në zhvillimin e gjuhës amtare, por edhe një trashëgimi historike për brezat e rinj.

Profesori Shader theksoi se Projektin mbi librin didaktik e ka bërë Nexhmije Mehmetaj, andaj në shenjë nderimi e falënderoj me një dhuratë modeste – Mirënjohje.

Në pasditen e këtij mësimi, mësuesi dr. Vaxhid Sejdiu mbajti temën “Forcimi i identitetit të të rinjve përmes mësimit plotësues”. Ai vuri theksin te një fakt me të cilin po përballemi sot, ruajtja e gjuhës për mes shkrimit në shkollë. Në mesazhin e vet e konsideron Shkollën si ngjarje më të madhe amtare për identitetin dhe kulturën tonë. Gjuha shqipe i ka të gjitha mundësitë që të ruhet, të zhvillohet dhe të pasurohet më tej përmes shkollës së mësimit plotësues. Prandaj është e rëndësishme vijueshmëria e fëmijëve, pasi do të sjellë afirmimin e vetë gjuhës.