Negociatat Zvicër-BE: Kërkohet nga Zvicra liri e plotë e lëvizjes për studentët nga BE

unspalsh

Nëse Zvicra dëshiron një mekanizëm më konkret mbrojtës për lëvizjen e lirë të njerëzve, ajo duhet t’i japë BE-së lirinë e plotë të lëvizjes për studentët. Kjo është ajo që kërkon Komisioni i BE-së, sipas hulumtimit të SRF. Tarifat më të larta universitare për studentët nga BE-ja nuk do të ishin të mundshme në këtë mënyrë.

Si duhet të zhvillohen më tej marrëdhëniet me BE-në? Kjo është një nga pyetjet më të ndjeshme politike në Bernë. Të mërkurën e ardhshme, Këshilli Federal do të diskutojë rezultatet e negociatave ndërmjet negociatorëve zviceranë dhe BE-së.

Tani, hulumtimi i SRF tregon se një problem i ri po shfaqet në fazat përfundimtare të negociatave: BE-ja shqetësohet nga tarifat më të larta universitare për studentët nga BE-ja dhe po kërkon liri të plotë të lëvizjes për studentët. Përndryshe, BE-ja nuk do të bëjë asnjë lëshim të mëtejshëm për lëvizjen e lirë të njerëzve, transmeton albinfo.ch.

Mbi 30,000 studentë nga BE ndjekin leksione në universitetet zvicerane. Kjo është rreth 18 për qind e studentëve. Në shumicën e universiteteve, ata nuk paguajnë më shumë tarifa se studentët zviceranë. Një përjashtim është Universiteti i St. Gallenit, i cili tashmë ka tarifa më të larta për studentët e huaj.

Tani ETH Zurich dhe EPFL në Lozanë gjithashtu duan të rrisin tarifat. Nga semestri i vjeshtës 2025, studentët e huaj do të duhet të paguajnë tre herë më shumë se studentët zviceranë. Bordi i ETH-së po i përgjigjet kështu presionit nga qeveria federale në Bernë: një shumicë në parlament po kërkon tarifa më të larta për studentët nga jashtë.

Megjithatë, selia e BE-së në Bruksel është e shqetësuar për tarifat më të larta të universitetit. Siç tregon hulumtimi i SRF, BE-ja po kërkon liri të plotë të lëvizjes për studentët nga Zvicra. Në negociatat e vazhdueshme për zhvillimin e mëtejshëm të marrëveshjeve dypalëshe, BE-ja tashmë po e lidh çështjen e studentëve me lirinë e plotë të lëvizjes së njerëzve.

Kur u pyet nga SRF, Bordi i ETH nuk deshi të komentonte negociatat midis Zvicrës dhe BE-së. Shoqata e universiteteve zvicerane, Swissuniversities, tha se procedurat janë ende në vazhdim.

Politikani i arsimit në Bernë dhe anëtarja e Këshillit të Shteteve Flavia Wasserfallen (SP/BE) nuk mendoi se tarifat më të larta për studentët nga jashtë ishin një ide e mirë që në fillim. “Nëse ETH dëshiron të jetë në krye të botës, atëherë ka nevojë edhe për talent të huaj”, thotë Wasserfallen. “Këto talente duhet të vijnë sepse janë të mirë dhe jo sepse kanë kuleta të mëdha”.

Për ekspertin e politikës së jashtme të SVP dhe anëtarin ekzekutiv të partisë Franz Grüter, megjithatë, kërkesat e reja të BE-së janë të papranueshme. Ai në përgjithësi kundërshton marrëveshjet e reja dypalëshe me BE-në. “Parlamenti vendosi së fundmi që tarifat për studentët e huaj do të rriteshin,” thotë Grüter. Është e papranueshme që BE-ja dëshiron ta ndryshojë këtë. “Jam i habitur që Këshilli Federal nuk thotë vazhdimisht se ne nuk do ta pranojmë këtë”, kritikon Grüter.

Megjithatë, qëndrimi i Këshillit Federal nuk dihet ende. Ka mundësi që qeveria e shtetit të mërkurën e ardhshme të diskutojë më hollësisht problemin e studentëve të BE-së.