Kur do ta zbulojmë se kush i ka fituar zgjedhjet në SHBA?

Çfarë ndodh ditën e zgjedhjeve në SHBA dhe më pas/ Përse shumica e votave nuk mjafton për të fituar automatikisht?

Votuesit amerikanë shkojnë në kutitë e votimit më 5 nëntor për të zgjedhur presidentin e tyre të ardhshëm. Rezultatet e zgjedhjeve në SHBA janë deklaruar ndonjëherë brenda disa orësh pas mbylljes së votimit, por gara e ngushtë e këtij viti mund të nënkuptojë një pritje më të gjatë. Kur pritet rezultati i zgjedhjeve presidenciale 2024?

Në disa gara presidenciale, fituesi është shpallur vonë natën e zgjedhjeve, ose herët në mëngjes. Këtë herë, gara mund të nënkuptojë që mediat duhet të presin më gjatë përpara se të parashikojnë se kush ka fituar. Demokratja Kamala Harris, zëvendëspresidentja aktuale, dhe republikani Donald Trump, ish-presidenti, kanë luftuar kokë më kokë për javë të tëra. Fitoret e ngushta mund të nënkuptojnë gjithashtu rinumërime. Në shtetin kyç të Pensilvanisë, për shembull, do të kërkohet një rinumërim mbarëkombëtar nëse ka një diferencë gjysmë përqindjeje midis votave të hedhura për fituesin dhe humbësin. Në vitin 2020, diferenca ishte pak më shumë se 1.1 pikë përqindjeje.

Sfidat ligjore janë gjithashtu të mundshme. Më shumë se 100 padi parazgjedhore janë ngritur tashmë, duke përfshirë sfidat për të drejtën e votuesve dhe menaxhimin e listës së votuesve, nga republikanët. Skenarët e tjerë që mund të shkaktojnë vonesa përfshijnë çdo çrregullim të lidhur me zgjedhjet, veçanërisht në vendet e votimit.

Nga ana tjetër, numërimi i votave është përshpejtuar në disa zona, përfshirë shtetin vendimtar të Miçiganit, dhe shumë më pak vota do të hidhen me postë sesa në zgjedhjet e fundit, të cilat ishin gjatë pandemisë Covid. Kur janë shpallur rezultatet e zgjedhjeve të mëparshme presidenciale? Zgjedhjet e vitit 2020 u zhvilluan të martën më 3 nëntor. Megjithatë, rrjetet televizive amerikane nuk e shpallën fitues Joe Biden deri në orët e vona të mëngjesit të së shtunës më 7 nëntor, pasi rezultati në Pensilvani u bë më të qarta. Në zgjedhjet e tjera të fundit, votuesit kanë pasur një pritje shumë më të shkurtër.

Në vitin 2016, kur Trump fitoi presidencën, ai u shpall fitues pak para orës lokale 03:00 një ditë pas zgjedhjeve. Në vitin 2012, kur Barack Obama siguroi një mandat të dytë, fitorja e tij u projektua para mesnatës së vetë ditës së votimit.

Megjithatë, zgjedhjet e vitit 2000 midis George W Bush dhe Al Gore ishin një përjashtim i dukshëm. Votimi u mbajt më 7 nëntor, por të dy fushatat shkuan në “luftë” për një garë të ngushtë në Florida dhe gara nuk u vendos deri më 12 dhjetor. Gjykata e Lartë e SHBA votoi për t’i dhënë fund procesit të rinumërimit të shtetit, i cili e mbajti Bushin në vend si fitues dhe i dorëzoi atij Shtëpinë e Bardhë.

Në SHBA, shumica e votave nuk mjafton për të fituar automatikisht zgjedhjet. Përkundrazi, kreut të ardhshëm të shtetit i duhet një shumicë në Kolegjin Zgjedhor. Janë 538 nga këto vota elektorale, 270 nevojiten për një shumicë. Ky është i vetmi numër që ka rëndësi.

Zbatohet votimi i shumicës. Edhe nëse ka vetëm një shumicë të ngushtë për një kandidat në një shtet, fituesi merr të gjitha votat elektorale atje. Kjo është arsyeja pse një kandidat mund të marrë shumicën e votave në përgjithësi, por gjithsesi të humbasë – si Hillary Clinton në 2016. Për sa i përket votave absolute, ajo kishte pothuajse tre milionë më shumë, por Trump kishte shumicën në Kolegjin Zgjedhor.

---