Kuq-bardh apo kuq-zi? Kjo është dilema e shqiptarëve të Zvicrës

Loja, e cila disa nga ne shqiptarët e Zvicrës, për thjeshtësim të punës këtu po i quajmë «Shwippis», qe është duke na hedhur në vorbullën e përçarjes ndërkulturore, ndodhet para nesh.

Tensioni rritet edhe te pjesa tjetër e popullatës. Mediat shtyhen për trajtat e përshkrimit të kësaj përplasjeje si: Zvicra A luan kundër Zvicrës B ose Shqipëria A kundër Shqipërisë B sepse të thuash Shqipëria kundër Kosovës është diçka vërtet e tejkaluar dhe fatlumët me fanellat e Evropianit ka kohë që ndodhen rrugës për në Francë.

Gjatë gjithë kësaj kohe unë çdo ditë ia shtroj vetes këtë pyetje: Cilën fanellë ta vesh më 11 qershor? Atë kuq e bardh apo kuq e zi?

Disa «Shwippis» përgjigjen për skuadrën e tyre të zemrës pa ju dridhur as qerpiku. «Shqipëria, është e qartë kjo punë», thonë ata. Se si mund të merret ky vendim kaq thjesht, nuk është lehtë  e shpjegueshme për mua. Apo nuk jemi ne ata që gëzohemi pamasë kur Dani Wyler (komentatori i futbollit) gjatë ndeshjes i përmend emrat si: Shaqiri, Xhaka, Xhemaili, Behrami, Mehmedi ose Tarashaj?

Ne, që na gëzon kaq shumë fakti se janë gjithë këta emra shqiptarë në Nati, ashtu që të gjithë ata na duhet t`i numërojmë në këtë tekst. E të mos flasim pastaj për rastet kur ndonjëri nga heronjtë tanë shënon gol dhe, në ditën pas kësaj në vendin e punës me një ndjenjë krenarie në zërin tonë mund të kumtojmë: «Ishte një Shipi. Dhe, meqë ra fjala, thuhet: Shaqiri» (Schatschiri: deshifrimi i emrit në gjermanisht v.j.) Shaqiri ynë.

Deliri i identifikimit

Nuk ka shpërthyer vetëm te fansat e futbollit zviceran «deliri i identifikimit me lojtarët». Kjo është temë prej kohësh edhe në mesin e secondove shqiptarë. Me cilën skuadër ne mund të identifikohemi më së shumti? Me Nati-n multikulturor zviceran, i cili pasqyron  ambientin tonë, vendin në të cilin ne jemi rritur ose me Kombëtaren Shqiptare? Shqipëria, një vend në të cilin kemi qenë disa herë në pushime, kuadri futbollistik i së cilës është i kompletuar me disa legjionarë zviceranë.

Shqiptarët e Kombëtares Zvicerane mund të na ofrojnë diçka që zviceranët në Kombëtaren Shqiptare nuk munden. Lojtarët e Nati-t me prejardhje shqiptare na e japin ndjenjën e përkatësisë. Ata arrijnë ta realizojnë një lidhje me Zvicrën, që bazuar në faktorë dhe zhvillime të ndryshme, jo çdo herë është e lehtë të arrihet. Ndjesia e integrimit dhe dashuria për vendin, përmes futbollit. Si ka mundësi të mos të rrahë zemra për këtë skuadër?

Shqiponja i ka fajet

Megjithatë ne na tërheq një litar magjik në anën e vendit të etërve tanë. Ka mundësi që nuk janë lojtarët, emrat ose mjeshtëria e tyre futbollistike, por thjesht, shqiponja. Lojtarët e skuadrës shqiptare prezantojnë në fanellat e tyre shqiponjën dykrenore, të cilën ne me sa shumë dëshirë e bëjmë me duar në trajtë pantomime; ata këndojnë himnin shqiptar të cilin unë e di përmendësh, pa ma pas mësuar ndonjëherë ndokush, dhe i cili, nga një arsye e pashpjegueshme, që nga tingulli i parë ma ngre zemrën peshë. E gjithë kjo në gjuhën në të cilën secila fjali në veshët e mi tingëllon si një vepër poetike në vete.

Një dashuri e papërshkrueshme, kundër të cilës është vështirë të mbrohesh.

Zemra apo truri?

Disa prej nesh flasin për dy zemra në një gjoks, diçka për çfarë unë nganjëherë e pyes veten se mos bëhet fjalë më shumë për një luftë në mes të zemrës dhe trurit. Sepse, të jemi të sinqertë: shqiponja e ka shtënë në kthetrat e saj zemrën dhe e ka fshehur atë thellë në malet e Kosovës, Maqedonisë dhe Shqipërisë. Ndërsa truri na thërret për arsye, na e kujton se vendi ynë  gjendet diku në mes të Piz Chavalatsch dhe Liqenit të Gjenevës dhe na e tërheq vërejtjen se vendit tonë duhet t`i kushtojmë respekt dhe kujdes. Rreshtimi kundër tij do të ishte tradhti e lartë.

Ndërkaq, ai që për shkak të shumë zemrave në gjoks nuk mund të vendos, mund të përballet në mënyrë më pragmatike me çështjen. Për shembull, duke krahasuar se cila fanellë, cila e kuqe ose cila prerje i rri më bukur. Fanellat zvicerane janë të prera aq ngushtë sa që duket sikur janë konceptuar vetëm për trupa të trajnuar mirë të futbollistëve dhe për partneret e tyre modele. Nga ana tjetër, fanellat shqiptare lënë edhe pak hapësirë për `suveniret e dimri`. Por, e kuqja e fanellës zvicerane shkëlqen shumë më bukur. E pra cilën ta zgjedhim?

Dhe kështu, ai që në asnjë mënyrë nuk dëshiron të përcaktohet, mund të mbetet plotësisht brenda manirit zviceran: neutral.

Shkrim i botuar në Watson, në bashkëpunim me Albinfo.ch