Kantonet me koston më të ulët të jetesës

Credit Suisse ka publikuar këtë javë vlerësimin e kostos së jetesës në kantone të ndryshme zvicerane, transmeton albinfo.ch.

U zbulua se Appenzell Innerrhoden ka koston më të ulët të jetesës për familjen mesatare, e ndjekur nga Uri dhe Glarus. Më pas janë Schaffhausen, Jura, Appenzell Ausserrhoden, Valais dhe Thurgau.

Nga ana tjetër, Gjeneva ka koston më të lartë të jetesës, e ndjekur nga Baseli, Vaud, Cyrih, Zug dhe Neuchâtel.

“Taksat mbi të ardhurat dhe pasurinë shtojnë afro 12 për qind të të ardhurave mesatare bruto të një personi, duke përbërë një nga pjesët më të mëdha të shpenzimeve të familjes”, thanë ekonomistët e Credit Suisse, bazuar në gjetjen e tyre në Anketën e Buxhetit të Familjeve të Zyrës Federale të Statistikave Zvicerane për periudhën 2015–2017.

Dhe, meqenëse kantonet janë përgjegjës për taksat, ka dallime të konsiderueshme rajonale në këtë drejtim.

Renditja e barrës tatimore kantonale të Credit Suisse 2020 e rendit Zug si kantonin më tërheqës, nga pikëpamja e taksave.

Të tjetrat janë Nidwalden dhe Uri. Nga ana tjetër, normat e taksave janë shumë mbi mesataren në pjesët që flasin frëngjisht të vendit, përveç në Gjenevë.

Dhe taksat ndryshojnë edhe brenda kantoneve, me disa komuna që vendosin tarifa më të ulëta se të tjerat.

Strehimi është një tjetër shpenzim i madh për familjet zvicerane, ndonjëherë që përbën rreth një të dhjetën e buxhetit të familjes, sipas Anketës së Buxhetit të Familjeve për 2015–2017. Barra është edhe më e lartë për familjet me të ardhura të ulëta.

Kostoja e shtëpive me një familje ndryshon sipas rajoneve, me kostot e strehimit që janë më të larta në zonat metropolitane dhe rajonet me taksa të ulëta sesa në zonat rurale.

Sidoqoftë, Credit Suisse zbuloi se për shkak të normave të ulëta të interesit të hipotekës, kostoja mujore e zotërimit të një shtëpie ka qenë më e ulët sesa marrja me qira e një prone të krahasueshme.

Shpenzimet e udhëtimit, ky është një faktor i rëndësishëm, sepse gati 70 për qind e fuqisë punëtore të Zvicrës punojnë jashtë qytetit të tyre të banimit, dhe pak më pak se 20 për qind kalojnë kufirin gjatë rrugës për në dhe nga puna.

Më shumë se gjysma e udhëtarëve udhëtojnë me makinë për në punë, ndërsa rreth një e treta përdorin transportin publik.

Ndërsa shpenzimet për udhëtimin në dhe nga puna mund të zbriten pjesërisht nga të ardhurat e tatueshme, disa njerëz pranojnë udhëtime më të gjata. Në varësi të kantonit të banimit dhe distancës që ata kanë për të udhëtuar për në punë, udhëtarët mund të zbresin mbi 30,000 franga në shpenzime, tha Credit Suisse.

“Taksat e automjeteve gjithashtu ndryshojnë nga kantoni në kanton. Shumë kantone vendosin norma më të ulëta të taksave për makinat elektrike – ose madje u japin pronarëve të tyre përjashtime të plota”, raportoi studimi.

Sigurim shëndetësor për shumë njerëz dhe familje kjo përbën një nga shpenzimet kryesore.

“Primet e sigurimit shëndetësor janë një nga shpenzimet më të mëdha jodiskrecionale të paguara nga familjet. Rritja e jetëgjatësisë dhe prosperiteti më i madh kanë çuar në një rritje të vazhdueshme të këtij zëri të buxhetit vitet e fundit ”, vunë në dukje ekonomistët e Credit Suisse.

Edhe këtu, kostoja ndryshon në varësi të vendbanimit dhe këto dallime rajonale mund të jenë të rëndësishme.

Për shembull, një i rritur në Appenzell Innerrhoden (kantoni më i lirë i Zvicrës për sa i përket kostos së përgjithshme të jetesës) do të paguajë një premium që është mbi 3,000 franga më i ulët se në Basel-City, një nga rajonet më të shtrenjta.

Gjithashtu, dallimet në primet dhe pabarazitë në zbritjet e primeve individuale “rezultojnë në kontraste të mprehta rajonale në primet neto, veçanërisht për familjet me të ardhura të ulëta”, sipas studimit.

Kostot e kujdesit për fëmijët dhe shtesat familjare

Për prindërit që punojnë, shërbimet e kujdesit ndaj fëmijëve shpesh përfaqësojnë një shpenzim të madh, në varësi të të ardhurave të familjes dhe nëse ata kanë apo jo të drejta për subvencione. Këtu gjithashtu ka dallime midis rajoneve në tarifat e ngarkuara nga institucionet e kujdesit për fëmijët dhe subvencionet e ofruara nga kantonet dhe komunat.

Zbritjet e taksave për familjen, kostot e kujdesit për fëmijët dhe shtesat e fëmijëve ndryshojnë nga kantoni në kanton.

Ndërsa disa kantone i përmbahen normave minimale të kërkuara nga ligji federal zviceran – të paktën 200 franga në muaj për secilin fëmijë – të tjerët japin pagesa më të larta.

“Kur merren parasysh të gjithë parametrat, Valais ka nivelin më të lartë të atraktivitetit për familjet nga pikëpamja financiare”, përfundoi Credit Suisse.

---