Gjërat e përditshme po bëhen më të shtrenjta në Zvicër

Një kombinim i inflacionit, motit të keq dhe pandemisë me Covid tashmë po bëjnë presion në rritje mbi çmimet e produkteve të përditshme. Këtu janë disa që duket se do të rriten në vitin 2022

Pse çmimet janë në rritje?

Ekonomia e qëndrueshme dhe e fuqishme e Zvicrës në përgjithësi ka qenë rezistente ndaj inflacionit, veçanërisht kur krahasohet me vendet e tjera të pasura.

Thënë kështu, inflacioni është në rritje – dhe ka frikë se mund të përkeqësohet. Në verë, Sekretariati Shtetëror Zviceran për Çështjet Ekonomike paralajmëroi se “një zhvillim i fortë në kërkesën [konsumatori] mund të shkojë paralelisht me pengesat e kapaciteteve dhe të ketë një efekt inflacioni”, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Në tetor 2021, norma e inflacionit të Zvicrës u rrit me 0.3 për qind në 1.2 për qind, vëren Zyra Federale e Statistikave. Kjo është shifra më e lartë që nga gushti 2018 dhe rritja e barabartë mujore më e lartë në çdo kohë gjatë dekadës së fundit.

Që nga fundi i vitit 2020, ka pasur një rritje kumulative të inflacionit prej 1.6 për qind.

Por inflacioni nuk është arsyeja e vetme e rritjes reale të çmimeve për disa artikuj. Moti i dobët i parë në të gjithë vendin në verën e 2021 ka çuar në një korrje më të ulët se mesatarja, gjë që ka çuar në mungesë furnizimi në disa artikuj.

Ndikimi gjithnjë i pranishëm i ndryshimeve klimatike e ka parë këtë jo vetëm të kufizuar në Zvicër, që do të thotë se çmimet e importit janë gjithashtu të larta – edhe për mallrat që Zvicra nuk i prodhon vetë.

Arsyeja përfundimtare – dhe me sa duket arsyeja pas gjithçkaje kohët e fundit – është Covid. Covid ka ndikuar në zinxhirët e furnizimit, kapacitetin prodhues dhe kërkesën globale, gjë që më pas çon në një rritje të çmimeve, transmeton tutje albinfo.ch.

Çfarë është vendosur të rritet?

Kafe

Kostoja e pijes së preferuar të Zvicrës do të rritet në muajt e ardhshëm, me ekspertët që vlerësojnë se kafeja në kafene apo furra buke do të rritet me pesë deri në dhjetë për qind.

Arsyeja kryesore për këtë është ndikimi i vazhdueshëm i bllokimit të Covid, i cili ka goditur rëndë bizneset e mikpritjes. Si pasojë e kësaj është se çmimet duket se do të rriten.

Kjo ka të ngjarë të jetë rreth 20 deri në 25 cent për shumicën e filxhanëve të kafesë. Ndonëse mund të mos tingëllojë shumë, për ata që pinë çdo ditë kjo mund të jetë deri në dhjetë franga në muaj. Sipas Cafetiersuisse, kafeja do të bëhet më e shtrenjtë në të gjithë vendin, por rritjet më të larta do të shihen në pjesën gjermanishtfolëse të vendit, ku kafeja tashmë është më e shtrenjtë se në Zvicrën franceze, transmeton tutje albinfo.ch.

Buka jonë e përditshme (dhe ëmbëlsira dhe pasta, etj etj) për t’u bërë më e shtrenjtë

Një rritje e çmimeve të drithërave do të bëjë që produktet e pjekura të bëhen më të shtrenjta në Zvicër në vitin 2022. Produktet e pjekura do të rriten mesatarisht me rreth 15 për qind, me furrat e bukës, zinxhirët e furrave dhe supermarketet më të mëdhenj që të gjitha pritet të rrisin çmimet.

Gazeta zvicerane e lajmeve “20 Minutes” bën një përmbledhje se si do të duken gjërat në vitin 2022. Kroasantët do të kushtojnë mesatarisht 1,70 CHF, ndërsa fetat e kremit (Cremeschnitte) do të kushtojnë 4,80 CHF. Shoqata Zvicerane e Bukëpjekësve dhe Konfeksionerëve (SBC) i tha gazetës zvicerane Sonntagzeitung se kishte lëshuar një rekomandim për të rritur çmimet midis 5 dhe 15 për qind.

Mobilje

Një rritje e çmimeve të drurit do të bëjë që kostot e mobiljeve të rriten në vitin 2022, ndërkohë që parashikohen edhe vonesa – veçanërisht për njerëzit që porosisin mobilje me porosi. Një pasojë e pandemisë Covid ka qenë rritja e rinovimeve dhe zdrukthtarisë në shtëpi, gjë që ka çuar në mungesë të lëndës drusore.

Zinxhiri suedez i mobiljeve Ikea tha se priste rritje në koston e shumë artikujve të ndryshëm të mobiljeve, megjithëse ishte e vështirë të thuhej se sa do të rriteshin çmimet në Zvicër apo gjetkë si pasojë.

Inflacioni

Në tetor 2021, norma e inflacionit të Zvicrës u rrit me 0.3 për qind në 1.2 për qind, vëren Zyra Federale e Statistikave. Kjo është shifra më e lartë që nga gushti 2018 dhe rritja e barabartë mujore më e lartë në çdo kohë gjatë dekadës së fundit.

Inflacioni në vitin 2022 pritet të jetë mesatarisht 1.1 për qind gjatë gjithë vitit. Ndërsa kjo është e lartë sipas standardeve zvicerane, është shumë më e ulët se shumica e vendeve të tjera.

Klasi i parë me çmime të klasit të dytë

SBB e Zvicrës ka njoftuar një sërë përmirësimesh të reja të klasit të parë me një pjesë të kostos normale. Disa përmirësime të klasit të parë janë në fakt më të lira se një biletë pikë-për-pikë.

“Qëllimi kryesor është përdorimi më i mirë i trenave që janë të pashfrytëzuar”, tha Thomas Ammann, zëdhënës i organizatës së industrisë së transportit publik Alliance Swisspass.

Meqenëse promovimi është krijuar për të parandaluar përdorimin e pamjaftueshëm të trenave, ai tenton të funksionojë në baza spontane – d.m.th. ju mund të mos jeni në gjendje të përmirësoni udhëtimin tuaj për vitin e ardhshëm.

Promovimi i ‘nxitjes së momentit’ “ju lejon të udhëtoni në klasin e parë në një rrugë ose për një ditë”, tha SBB.

Asnjë diskriminim nga dyqanet online jashtë vendit

Lajm i mirë për njerëzit që duan të blejnë mallra në internet: nga 1 janari, klientëve zviceranë nuk do t’u mohohet më aksesi në platformat e huaja të blerjeve në internet. Aktualisht, kushdo në Zvicër që përpiqet të hyjë në versionin “.de” ose “.fr” të një faqeje tregtare, ridrejtohet automatikisht në një portal shitjesh zvicerane ku malli është më i shtrenjtë. Por nga 1 janari, ligji do të ndalojë gjeo-bllokimin në internet në këtë zonë, një rregull në fuqi në BE që nga viti 2018.

Nuk ka më subvencione për fëmijët pa gluten

Nga janari i vitit 2022, Zvicra do të heqë pagesën e subvencionit të bërë për fëmijët që nuk mund të hanë gluten.

Pagesat u bëhen familjeve me fëmijë që kanë sëmundje celiac, që do të thotë se nuk mund të konsumojnë ushqime me gluten si makarona dhe bukë. Qeveria është vënë nën kritika për largimin, me kritikët që thonë se ajo ushtron presion të panevojshëm ndaj familjeve më të varfra me fëmijë.

Kostot e postës

Dërgimi i letrave do të bëhet pak më i shtrenjtë në Zvicër që nga viti 2022, me Swiss Post duke rritur çmimet deri në dhjetë cent për letër. Hera e fundit që çmimet u rritën ishte në vitin 2004, 18 vjet më parë.

Çmimet për dërgimin e letrave A-Mail do të rriten me dhjetë cent për letër, ndërsa B-Mail do të rriten me pesë cent. Çmimet për dërgimin e pakove do të mbeten të njëjta, ka premtuar Swiss Post.

Reklamë me baner

Swiss Post thotë se rritjet janë të nevojshme për shkak të rënies së sasisë së postave që dërgohen në Zvicër, që është afërsisht gjysma e asaj që u dërgua kur çmimet u rritën për herë të fundit pak më pak se 20 vjet më parë.

Kutitë postare kushtojnë 120 CHF

Posta Zvicerane po rrit gjithashtu koston e kutive të Postës.

Kushdo që dëshiron një kuti postare tani do të duhet të paguajë 120 CHF në vit.

Kjo është një rritje e konsiderueshme pasi kutitë janë aktualisht falas.

Çmimet e energjisë elektrike

Kostoja e energjisë elektrike do të rritet lehtë për familjet në vitin 2022, sipas Komisionit Federal të Energjisë Elektrike ElCom. Një familje tipike do të paguajë 21.2 cent për kilovat orë (ct./kWh) vitin e ardhshëm, që korrespondon me një rritje prej 0.7 ct/kWh, ose 3 për qind. Kostoja e re përbëhet nga tarifat për përdorimin e rrjetit, tarifat për energjinë, tarifat e pagueshme ndaj autoriteteve publike dhe tarifat shtesë të vendosura në rrjet.

Çmimet e karburantit: Benzina më e shtrenjtë

Pavarësisht refuzimit të Zvicrës për një referendum për të frenuar emetimet e CO2, çmimet e benzinës ende duket se do të rriten në vitin 2022. Aktualisht, kushdo që mbush rezervuarin e tij paguan 1.5 cent për litër për iniciativat për mbrojtjen e klimës. Kjo do të rritet në pesë cent për litër në fund të vitit 2021 për shkak të skadimit të një subvencioni për shoferët.

Që nga fundi i dhjetorit, kjo duket se do të hyjë në fuqi në fillim të vitit 2022. Ndërsa partia popullore zvicerane e krahut të djathtë ka treguar një kundërshtim ndaj masës, ajo ka fituar një favor më të përhapur në mesin e qeverisë zvicerane.

Nëse një ndryshim nuk miratohet së shpejti, banorët zviceranë mund të presin të paguajnë pak më shumë në pompë në 2022.

 

---