Cilat pjesë të Zvicrës natyralizojnë më shumë banorë të huaj?

Marrja e nënshtetësisë zvicerane nuk është një proces i thjeshtë kudo në vend, por disa kantone dhe komuna janë më të gatshme për të natyralizuar të huajt se të tjerët

Për shumë të huaj, marrja e nënshtetësisë zvicerane mund të jetë një luftë e vështirë; edhe ata që, sipas të gjitha kritereve, kanë të drejtë për t’u natyralizuar, mund të hasin në vështirësi të ndryshme gjatë rrugës.

Ndërsa në nivel federal, kërkesat e natyralizimit – të tilla si kohëzgjatja e qëndrimit, aftësitë gjuhësore dhe integrimi – janë përcaktuar qartë si për procedurat e zakonshme ashtu edhe për procedurat e thjeshtuara – kantone dhe komuna të ndryshme ndonjëherë vendosin pengesa shtesë që pengojnë edhe kandidatët më të kualifikuar, përcjell tutje albinfo.ch.

Për shembull, komitetet bashkiake dhe komunale të natyralizimit kanë qenë të njohur për mohimin e nënshtetësisë për njerëzit që nuk mund t’u përgjigjeshin pyetjeve rreth origjinës së djathit raclette ose rreth rregullimeve të jetesës së arinjve dhe ujqërve në një kopsht zoologjik lokal, midis pyetjeve të tjera mjaft arbitrare.

Cilat kantone dhe qytete kanë ligjet më gjithëpërfshirëse të shtetësisë?

Studiuesit nga Qendra Kombëtare e Kompetencës në Kërkim të Universitetit të Neuchâtel (NCCR) shikuan shkallën mesatare të natyralizimit në Zvicër në vitin 2020 – statistikat më të fundit të disponueshme, të cilat janë ende të vërteta edhe sot, përcjell tutje albinfo.ch.

Ata zbuluan se kjo normë ishte 1.6 për qind si për natyralizimin e zakonshëm ashtu edhe për natyralizim të lehtësuar, që do të thotë se për çdo 100 të huaj që banojnë përgjithmonë në Zvicër, një deri në dy u bënë zviceranë gjatë atij viti.

Ata gjithashtu shqyrtuan “përfshirjen relative” të rregulloreve të natyralizimit në 26 kantonet e Zvicrës për të parë se cilat janë më të hapura për dhënien e shtetësisë.

Ata zbuluan se Cyrihu, Appenzell Ausserrhoden dhe Jura kanë legjislacionin më gjithëpërfshirës për sa i përket kritereve të tilla si kohëzgjatja e vendbanimit, gjuha, integrimi, karakteri i mirë moral dhe burimet ekonomike, ndërsa Aargau, Schwyz dhe Graubünden kanë më kufizuesit.

Në Aargau, për shembull, mbi 64 për qind e votuesve miratuan në vitin 2020 masën e rekomanduar nga parlamenti i tyre kantonal për procedura më të rrepta natyralizimi, veçanërisht në aspektin e integrimit ekonomik dhe kulturor.

Ku i keni shanset më të larta për t’u natyralizuar?

Çuditërisht, nuk është domosdoshmërisht në vendet ku ju prisni të jenë më miqësore me të huajt – domethënë, kantonet ku jetojnë dhe punojnë shumica e banorëve ndërkombëtarë.

Kjo e dhënë, e cila vjen edhe nga NCCR, tregon variacionet ndonjëherë domethënëse në praktikat e natyralizimit, me norma si nën dhe mbi mesataren kombëtare prej 1.6 për qind.

Shkalla më e ulët në 2020 (0.6 për qind) u gjet në Glarus, dhe më e larta – 2.3 për qind – në Neuchâtel.

Kantone të tjera me normë mbi mesataren e natyralizimit ishin Cyrihu, Vaud dhe Schaffhausen; shkalla më e ulët, përveç Glarus, u gjet në Appenzell-Innerrhoden, Fribourg, Baselstadt dhe Obwalden.

Megjithatë, për sa u përket komunave, Cyrihu, Gjeneva, Bazel dhe Lozana kanë regjistruar numrin më të lartë të natyralizimeve të zakonshme dhe të lehtësuara gjatë dy dekadave të fundit.

Kjo e dhënë e veçantë nuk është befasuese, sepse këto janë edhe qytetet me përqindjen më të lartë të banorëve të huaj në Zvicër.

---