Çfarë u pëlqen dhe çfarë nuk u pëlqen zviceranëve në vendin e tyre

As zviceranët dhe as banorët e huaj nuk janë neutralë për të jetuar në Zvicër - në fakt, ata kanë disa mendime për të mirat dhe të këqijat e të jetuarit këtu

Siç raportoi së fundmi The Local, në përgjithësi zviceranët kanë një opinion të lartë për veten dhe vendin e tyre. Ata priren të mendojnë se janë më të mirë se të tjerët, duke besuar se kombet e tjera duhet të fajësohen për çdo gjë që nuk shkon në Zvicër, sipas sondazheve.

Për shembull, gjermanët dhe italianët fajësohen për mungesën e përpikmërisë së trenave të tyre me destinacion Zvicrën, dhe francezët fajësohen pothuajse për gjithçka tjetër, përcjell albinfo.ch.

Nganjëherë, zviceranët madje i vënë gishtat njëri-tjetrit, kryesisht përgjatë linjave Rösti- dhe Polentagraben: folësit gjermanë thonë se homologëve të tyre që flasin frëngjisht dhe italisht nuk kanë disiplinë dhe aftësi të përpikta organizative të përhapura në pjesën gjermane zvicerane, ndërsa francezët dhe italianët folësit thonë se gjermanët zviceranë janë shumë mendjemëdhenj.

Por të gjitha grupet gjuhësore zakonisht janë unanime në fajësimin e të huajve në Zvicër për problemet e vendit.

Por çfarë mendojnë vërtet njerëzit e Zvicrës për vendin e tyre dhe njëri-tjetrin?

Përgjigja vjen nga një sondazh i ri në shkallë të gjerë me 50,000 banorë nga të gjitha rajonet gjuhësore, i kryer nga Tamedia, organizata më e madhe mediatike e Zvicrës, përcjell tutje albinfo.ch.

Këtu janë gjetjet kryesore:

Popullsi e lumtur

Jo vetëm që njerëzit në Zvicër janë të lumtur në përgjithësi, por kjo ndjenjë përhapet në mënyrë të barabartë pavarësisht gjinisë, moshës, vendbanimit apo bindjeve politike.

Tetëdhjetë e pesë përqind e të anketuarve thanë se janë ‘të lumtur’ ose ‘më tepër të lumtur’.

Dhe ndërsa ju mund të mendoni se lumturia zbehet ndërsa ne plakemi, ky nuk është rasti këtu: përqindja e njerëzve mbi 65 vjeç që thonë se janë të kënaqur me jetën e tyre është 91 për qind.

Megjithatë, kjo përqindje është më e ulët tek të huajt – 77 për qind thonë se janë të lumtur, që është nën mesataren kombëtare prej 88 përqind.

Dhe individët me të ardhura të ulëta janë të kuptueshme jo aq të lumtur: vetëm 69 për qind thonë se janë, që është më pak se mesatarja kombëtare, por gjithsesi një numër relativisht i lartë, duke marrë parasysh të gjitha gjërat.

Ndërsa ky sondazh nuk shqyrton pse një shumicë dërrmuese e banorëve zviceranë ndihen të lumtur, prova të tjera tregojnë për jetëgjatësinë, GDP-në e lartë për frymë, demokracinë dhe stabilitetin politik, si dhe mbështetjen sociale, si arsyet kryesore, përcjell tutje albinfo.ch.

Zviceranët e duan vendin e tyre

Nëntëdhjetë e një për qind e pjesëmarrësve në studim u përgjigjën ‘po’ kur u pyetën nëse u pëlqente Zvicra; proporcioni është edhe më i lartë – 94 për qind – te njerëzit mbi moshën 65 vjeç.

Çfarë saktësisht u pëlqen më shumë në vend?

Shumica e të anketuarve (73 për qind) thanë se e vlerësojnë më së shumti bukurinë e vendit dhe 63 për qind e pëlqejnë sigurinë dhe sigurinë në Zvicër.

Më pas është sistemi i kujdesit shëndetësor (61 për qind), i ndjekur nga demokracia dhe pastërtia e drejtpërdrejtë (55 për qind), dhe një sistem i zhvilluar mirë i transportit publik (51 për qind).

Çuditërisht (siç njihet Zvicra për pagat e saj të larta), vetëm 26 për qind përmendën pagat.

Aspekti më pak i vlerësuar i të jetuarit në Zvicër (18 për qind): mungesa e ‘ndërkombëtarizmit’.

Kjo i referohet mënyrës se si politika e neutralitetit të Zvicrës e pengon atë të bashkohet me aleancat ndërkombëtare si BE ose NATO – megjithëse vendi është afruar më shumë me këtë të fundit muajt e fundit.

Pavarësisht se ndihen superiorë (siç u përmend më lart), zviceranët janë gjithashtu të aftë të shohin anën më pak tërheqëse të vendit të tyre.

Kryesorja ndër to është kostoja e primit të sigurimit shëndetësor, e cila është një shqetësim kryesor për 71 për qind të të anketuarve.

Ka një arsye të mirë për këtë: jo vetëm që primet janë rritur ndjeshëm në vitin 2023, por ato ka të ngjarë të rriten më tej edhe vitin e ardhshëm.

Më pas është kostoja e lartë e banesave dhe qirave (56 për qind) dhe kostoja e lartë e jetesës në përgjithësi (52 për qind).

Më pak të anketuar (35 për qind) janë të shqetësuar për imigracionin, dhe vetëm një në pesë mendon se Zvicra ka shumë rregulla dhe rregullore, përcjell tutje albinfo.ch.

Çfarë mendojnë njerëzit në Zvicër për njëri-tjetrin?

Siç u tha më lart, nganjëherë njerëzit gjykojnë njëri-tjetrin sipas linjave gjuhësore, por sondazhi zbuloi edhe fakte të tjera interesante – dhe disa prej tyre përputhen me perceptimet e përgjithshme që shtetasit e huaj kanë për popullin zviceran.

Për shembull, 61 për qind e të anketuarve mendojnë se zviceranët janë të përmbajtur; tek të huajt, kjo përqindje është pak më e lartë – 68 për qind.

Në përgjithësi, vetë-analiza nuk është shumë lajkatare: 61 për qind besojnë se zviceranët janë dorështrënguar dhe i njëjti përqindje i sheh ata si dhe të tensionuar; pedant (43 për qind) dhe i mërzitshëm (41 për qind).

Vetëm 26 për qind thonë se zviceranët janë qesharak, gjë që mund të jetë një vlerësim i padrejtë, pasi shumë zviceranë kanë një sens humori thumbues:

Sa e lehtë (ose jo) është të bësh miq në Zvicër?

Kjo është një temë shumë e diskutuar mes të huajve që jetojnë në Zvicër dhe mbizotëron mendimi se është një proces i vështirë dhe i gjatë.

Në fakt, një banor i huaj dikur me shaka (ose ndoshta seriozisht) tha se po mendonte të shkruante një libër me titull “Të bësh miq në Zvicër në 300 hapa”.

Pra, çfarë tregon sondazhi?

Kjo pyetje iu bë vetëm banorëve të huaj, shumica e të cilëve (60 për qind) thanë, në mënyrë të parashikueshme, se të bësh miq këtu nuk është ‘e lehtë’ ose ‘kryesisht jo e lehtë’.

Pak më shumë se një e treta e të anketuarve (37 për qind) gjetën miq ose ‘lehtë’ ose ‘kryesisht lehtësisht’.

A janë zviceranët racistë?

Pak më shumë se 50 për qind e të anketuarve iu përgjigjën “po” kësaj pyetjeje, por numri është shumë më i lartë tek të huajt: 60 për qind mendojnë se zviceranët janë me të vërtetë racistë.

Nuk është për t’u habitur që përqindja e përgjigjeve “po” është më e lartë tek emigrantët, pasi ata janë ata që mund të ndihen të diskriminuar.

---