Çfarë është “në rrezik” në referendumet federale të Zvicrës më 22 shtator?

Më 22 shtator, qytetarët zviceranë do të shkojnë në qendrat e votimit (nëse nuk i kanë dërguar tashmë fletëvotimet e tyre me postë) në raundin e tretë të votimeve kombëtare në vitin 2024.

Dy çështje do t’i nënshtrohen një votimi popullor më 22 shtator të vitit 2024.

E para, dhe më pak e diskutueshme nga të dyja, është vota “Për të ardhmen e natyrës dhe peizazhit tonë” (Nisma për Biodiversitetin). Ajo bën thirrje, siç sugjeron emri i saj, për rritjen e fondeve për të ruajtur biodiversitetin dhe ekosistemet e vendit, transmeton albinfo.ch.

Nëse pranohet, ky propozim do të përfshijë në kushtetutë detyrimin e kantoneve dhe qeverisë federale për të rritur mbrojtjen e natyrës, peizazheve, si dhe ndërtesave dhe vendeve historike, duke caktuar më shumë fonde për këtë synim.

Reforma e pensioneve

Ky votim, i cili synon të ulë pensionin e shtyllës së dytë (LLP) është shumë më i diskutueshëm – dhe ka një arsye të mirë për këtë.

Por çfarë është saktësisht fondi i pensionit i shtyllës së dytë (LPP)?

Ashtu si e para – pensioni shtetëror AHV / AVS – shtylla e dytë është gjithashtu e detyrueshme.

Ai është krijuar për t’u mundësuar pensionistëve të ruajnë standardin e tyre të jetesës në pension.

Për të përfituar nga skema, duhet të paguani kontribute mujore gjatë gjithë jetës suaj të punës, nëse:

Ju jeni të paktën 17 vjeç

Ju paguani në shtyllën e parë

Ju jeni në punë fikse dhe fitoni të paktën 22,050 franga në vit

Ju dhe punëdhënësi juaj paguani gjysmën e shumës së kërkuar, e cila bazohet si në pagë ashtu edhe në moshën tuaj.

Nga 25 deri në 34 vjeç kontributi është 7 për qind e pagës; 35 deri në 44, 10 për qind; 45 deri në 54 vjeç, 15 për qind; dhe 55 deri në pension, 18 për qind – secila prej këtyre kontributeve është përgjysmuar mes jush dhe punëdhënësit tuaj.

Sa pension profesional do të merrni pasi të dilni në pension do të varet nga sa ju (dhe punëdhënësi juaj) keni kontribuar në fondin e shtyllës së dytë gjatë gjithë viteve të punës. Kjo do të varet edhe nga paga juaj e fundit, raporton thelocal.

Si tregues i përgjithshëm, shuma e pensionit të shtyllës së parë dhe të dytë zakonisht përbën 60 deri në 70 për qind të pagës suaj të fundit. (Njerëzit që duan të marrin edhe më shumë para, mund të investojnë në shtyllën e tretë, e cila nuk është e detyrueshme, por e dobishme.)

Pse po ngjall polemika votimi i reformës së pensioneve?

Reforma kërkon uljen e LPP-së nga 6.8 në 6 përqind, që do të thotë se anuitetet do të bien mesatarisht me rreth 3240 franga në vit.

Këshilli Federal, i cili mbështet këtë lëvizje, argumenton se kjo reformë ka për qëllim të sigurojë që fondet e pensioneve të mund të mbajnë ndikimin e jetëgjatësisë më të gjatë midis pensionistëve.

Megjithatë, për shumicën e pensionistëve, shtylla e dytë është një shtesë e rëndësishme për të ardhurat e pensionit dhe ata nuk duan ta shohin atë të ulet.

Por ka edhe një arsye tjetër.

Duke pasur parasysh ngjarjet e fundit, shumë njerëz në Zvicër kanë dyshime për llogaritjet e pensioneve të qeverisë.

Vetëm javë më parë, u zbulua se Zyra e Sigurimeve Shoqërore të Zvicrës kishte llogaritur gabimisht shpenzimet e parashikuara për pensionin e pleqërisë deri në vitin 2033: shpenzimet vjetore ka të ngjarë të jenë rreth 4 miliardë franga më pak se sa ishte vlerësuar fillimisht.

Bazuar në këtë lajm, shumë njerëz në Zvicër tani thonë se ka shumë para në arkën e pensioneve, dhe për këtë arsye shkurtimi i LPP-së nuk është i nevojshëm.

---