E-Diaspora

Brexit: Çfarë do të bënte Zvicra?

Të martën, parlamenti britanik do të votojë mbi marrëveshjen e Kryeministres Theresa May për daljen e Mbretërisë së Bashkuar nga Bashkimi Evropian. Por marrëveshja duket se ka gjasa të dështojë në parlament dhe çfarë ndodh më pas është e paqartë. Çfarë do të drejtojnë veteranët e demokracisë në Zvicër?

Gazetari Jo Fahy e vuri këtë pyetje dhe më shumë tek specialisti i demokracisë së drejtpërdrejtë, Renat Künzi, shkruan Swissinfo, përcjell Albinfo.ch.

Një sistem zviceran i provuar dhe i testuar

Në Zvicër qytetarët marrin fjalën e tyre në një varg çështjesh, zakonisht katër herë në vit. Është përgatitur një broshurë që përmban informacion të detajuar: pozicionet e të dyja palëve të iniciativës dhe rekomandimet e qeverisë dhe të parlamentit mbi mënyrën se si njerëzit duhet të votojnë.

Votat gjithashtu zhvillohen në një numër të niveleve të ndryshme, nga çështjet e mëdha kombëtare, deri te vendimet kantonale, deri në vendimet vendore në nivel komunal.

Ekziston një sistem në të cilin do të votohet dhe si do të organizohet procesi. Nëse njerëzit nuk janë të kënaqur me zbatimin e një iniciative të suksesshme, ekziston edhe një procedurë e vendosur për mënyrën se si qytetarët mund të bëjnë përpjekje për ta ndryshuar këtë. Por procesi demokratik nuk funksionon gjithmonë normalisht dhe ka patur polemika të ndryshme gjatë këtyre viteve në Zvicër.

Pra, sistemi zviceran është mjaft i ndryshëm nga ai i Britanisë së Madhe. Ndryshe nga Zvicra, referendume të tilla si votimi i Brexit, janë të rralla, shkruan Swissinfo, përcjell Albinfo.ch.

Nëse parlamentarët refuzojnë marrëveshjen e propozuar të “divorcit” të BE-së, nuk ka konsensus midis politikanëve apo publikut se si të procedohet. Duke u kthyer në BE për të provuar dhe rinegociuar, duke bërë thirrje për zgjedhje të përgjithshme ose mbajtjen e një referendumi të dytë janë të gjitha opsionet që aktualisht po debatohen ashpër.