Integrimi

Blerta Hoti nga Drenica në majat e shtetit suedez

Ajo flet për karrierën në Suedi, emigrimin, diasporën shqiptare dhe të drejtat e tyre

E martë, 23 Prill 2019 - 9:30 albinfo.ch

Shqiptarët janë të suksesshëm në vendet ku jetojnë, derisa tashmë janë integruar mjaft mirë atje, duke marrë edhe poste politike.

Njëra ndër to është edhe Blerta Hoti, e cila po bën karrierë politike në Suedi, përcjell albinfo.ch.

Në një intervistë për “albse.tv”, ajo flet për karrierën në Suedi, emigrimin, diasporën shqiptare dhe të drejtat e tyre.

“Aktualisht jam këshilltare politike e Ministrit të Mbrojtjes (Socialdemokrat) në Qeverinë suedeze që nga fillimi i muajit prill të këtij viti. Më parë kam jetuar Bruksel dhe kam qenë këshilltare politike në Parlamentin Evropian për Eurodeputetët e partisë Socialdemokrate të Suedisë. Vij nga një familje shqiptare, jam e lindur në Polac të komunës Skënderaj, Kosovë. Kur isha vetëm 6 vjeç në vitin 1992 u vendosa në Suedi së bashku me familjen time.

Jam diplomuar në studimet globale dhe marrëdhëniet ndërkombëtare në Universitetin e Goteburgut, Suedi në qytetin dhe ku jam rritur. Gjatë studimeve isha edhe anëtare e bordit të fakultetit School of Global Studies, ku përfaqësoja interesat e studentëve. Në të njëjtën kohë edhe aktiviste e lëvizjes se grave ku punoja vullnetarisht te organizata për drejta e grave, Terrafem”, është shprehur Blerta, duke vazhduar:

“Në vitin 2011 kam jetuar në Prishtinë ku dhe bëra internship në Ambasadën Suedeze, veçanërisht në SIDA (Programi Suedeze për Bashkëpunim Zhvillimor Ndërkombëtar). Pas rikthimit në Suedi, në të njëjtin vit jam aktivizuar në Partinë Socialdemokrate të Suedisë e cila është partia më e madhe në Suedi, për momentin në qeveri së bashku me Partinë e Gjelbër Suedeze. Më 2012 punësohem si ombudsman (mbrojtëse e te drejtave) për partinë Socialdemokrate dhe për organizatën rinore të asaj partie. Gjatë kësaj kohës vendosa të angazhohem në mënyrë vullnetare duke botuar artikuj lidhur me politiken ndërkombëtare dhe Evropiane. Më 2014 së bashku me një skuadër te përkushtuar bëhem një ndër themeluesit e organizatës Klubi Socialdemokrat për politiken e Sigurisë (SSÄK), në të cilën zgjidhem edhe si kryetare. Anëtare të organizatës bëheshin edhe ish ministra, Socialdemokrat të punëve të jashtme të Suedisë, po ashtu edhe Socialdemokrat të ri”, ka theksuar tutje ajo.

Ajo ka folur tutje edhe për integrimin e shqiptarëve në vendet ku jetojnë. “Duke pasur parasysh ndërtimin e një shteti demokratik me një mirëqenie sociale funksionale, shume herët kam kuptuar që këto mundësi qe mi ka ofruar shteti suedez kanë të bëjë me një qeverisje të mirë të sistemit socialdemokrat dhe reformat e kaluara tek ky zhvillim. Por mendoj që këto të drejta duhen të merren si të garantuara dhe që gjeneratat e reja duhen të luftojnë mos ti humbasin ato por ti zhvillojnë më shumë. Pjesëmarrja politike përmes votimeve është minimumi ne këtë aspekt, më së shumti duhet të referohen si shtetas të vendit ku jetojnë (detyrat dhe benefitet), pa marr parasysh gjendjen etnike të cilit i përkasin. Kjo nuk është vetëm detyrë, por një e drejt demokratike të cilën miliona njerëz ende nuk e kanë dhe është minimumi që mund të bëjnë për ti dhënë legjitimitet asaj force politike dhe prezantuese për zhvillimin e shoqërisë në të cilën jeton dhe vepron. Lidhja dhe meraku jonë si ballkanas për familjarët (ngrohtësia dhe ndjeshmëria që kemi për fisin, vëlla, motër, nënën dhe babën), nuk rresht dhe në vendet Nordike”, theksoi Hoti.

Ajo ka folur edhe për integrimin e Ballkanit në familjen evropiane. “Shtetet e Ballkanit perëndimor duhen pikë së pari ti bëjnë reformat e nevojshme për të arritur një zhvillim të qëndrueshëm ekonomik, shoqëror, por edhe ekologjik në vendet e tyre. Për mua ky vizion dhe punë afatgjate për të gjitha shtetet ballkanike, pa marrë parasysh origjinën nënkupton pikë së pari; një sundim të ligjit dhe një qeverisje te mire. Së dyti; një sistem i cili i respekton të drejtat e punëtoreve dhe të drejtat e barabarta gjinore. Së treti; një sistem me taksa progresive të cilat të investohen në sektorin publik si për shembull në shëndetësi dhe arsim. Së katërti; ta ndalojnë ndotjen e ajrit dhe që të investojnë për sektorin privat të cilat marrin përgjegjësi për ambientin.

Këto reforma duhen të jenë primare, pastaj përfshirja në BE vjen natyrshëm.

Por, si e shohin vendet nordike liberalizimin e vizave për Kosovën në një të ardhme të afërt.

“Suedia thjesht mund të frikësohet që mos të sjell një liberalizim të Kosovës me shumë aplikime për azil të pamotivuara prej shtetaseve kosovarë, sepse ka përjetuar këtë problem pas liberalizimit të vizave nga Gjeorgjia dhe Serbia. Por, ende nuk është vendosur qëndrimi zyrtar për këtë propozim i cili është duke u negociuar brenda institucioneve të BE-së. Nëse më pyet mua për mendimin personal e jo zyrtar, natyrisht që mendoj që duhet dhënë edhe Kosovës liberalizimi i vizave, i cili në mënyre afatshkurtër mund të ketë probleme, por në mënyre afatgjate vetëm do ti përforcojnë lidhjet ekonomike, shoqërore dhe kulturore me shtetet e BE-se e cila do të ketë zhvillim me mire brenda Kosovës”, theksoi tutje ajo.

Edhe ajo, si shumë emigrantë të tjerë, nuk mund të harroj vendlindjen. “Mendoj që jam shumë afër me komunitetin shqiptar kudo që kam jetuar, qoftë në Suedi, Bruksel apo në Kosovë. Sfidat kryesore besoj që nuk kanë bazë etnike, por bazë ekonomike, për shembull një shumica e shqiptarëve të diasporës janë punëtorë e jo punëdhënës, dhe besoj se të drejtat duhen të përmirësohen dhe jo që të ulen duke filluar nga pagat, kushtet në punë etj. Duhet ofruar standardi dhe kushte më të mira për punëtorin në krahasim me rritjet e pushtetit ekonomik te kompanive. Ky konflikt është më kryesor pa marr parasysh a jetojnë në Suedi apo Kosovë. Dhe sa i përket këshillave do veçoja që organizimi i drejtave ekonomike dhe shoqërore është i domosdoshëm për secilin grup të margjinalizuar në shoqëri”, përfundoi Blerta Hoti.