A mund të refuzojnë autoritetet zvicerane të rinovojnë lejet e punës – dhe për çfarë arsye?

Nëse punësimi juaj në Zvicër varet nga leja juaj e punës – siç është rasti për shumicën e të huajve – atëherë mund të shqetësoheni se ajo nuk do të zgjatet. A mund të ndodhë vërtet kjo?

Shumë shtetas të huaj që punojnë në Zvicër ndoshta e marrin si të mirëqenë lejen e tyre të punës dhe nuk mendojnë për asnjë moment se çfarë do të ndodhte nëse ajo do të hiqet. Por heqja e lejes është ndoshta skenari më i keq për çdo shtetas të huaj.

Megjithatë, ka disa situata që mund të rezultojnë në këtë masë drastike – disa të parandalueshme dhe të tjera jashtë kontrollit të personit, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Këto janë kryesoret:

Ju pushuan nga puna ose ju mbaroi kontrata e punës

Kjo ka të bëjë veçanërisht me shtetasit e vendeve të treta, pasi ata punojnë në Zvicër në kushte më të rrepta se sa homologët e tyre të BE/EFTA.

Nëse lejet e tyre afatshkurtra L ose B janë të lidhura me një punë të caktuar, e cila përfundon brenda periudhës kohore të caktuar (zakonisht deri në një vit), atëherë leja e tyre skadon kur kontrata të përfundojë. Duke qenë se shtetasit e vendeve të treta i nënshtrohen një sistemi kuotash, lejet e tyre të punës nuk rinovohen automatikisht. Këtu qytetarët e vendeve të treta janë në disavantazh përballë homologëve të tyre evropianë, të cilët kanë një akses praktikisht të pakufizuar në lejet e punës zvicerane, përcjell tutje albinfo.ch.

Por në rrethana të caktuara, edhe ata mund të shohin tërheqjen e lejeve të tyre.

Për shembull: leja juaj nuk do të zgjatet nëse:

Ju harroni ta rinovoni atë

Në mënyrë tipike, ju do të merrni një letër nga autoritetet lokale afërsisht gjashtë javë përpara afatit që ju kujton të rinovoni. Do të ketë gjithashtu një formular aplikimi që do t’ju duhet të plotësoni.

Ai duhet të dorëzohet në komunën tuaj të banimit jo më herët se tre muaj dhe jo më vonë se dy javë përpara datës së skadimit.

Sidoqoftë, nëse harroni ose neglizhoni ta bëni këtë, atëherë varet nga ju.

Autoritetet mund të marrin në konsideratë rrethana të veçanta, si sëmundje të rënda, aksidente dobësuese ose një situatë tjetër ekstreme dhe të bëjnë një përjashtim, por ju nuk duhet të mbështeteni në këtë.

Në thelb, nëse lejoni që leja juaj të skadojë, do të humbisni të drejtën për të punuar në Zvicër.

Ju nuk jeni të integruar

Ju duhet ta dini tashmë se autoritetet zvicerane e marrin integrimin – ose mungesën e tij – shumë seriozisht.

Kjo përfshin ndjenjën e përgjegjësisë personale dhe financiare (që do të thotë të jesh i vetë-mjaftueshëm dhe të mos mbështetesh në asistencë sociale), respekt për vlerat zvicerane, si dhe aftësi në gjuhën e rajonit tuaj.

Nëse nuk përmbushni ndonjë nga këto kushte, atëherë qeveria mund të refuzojë të zgjasë vlefshmërinë e lejes suaj.

Një tjetër skenar i mundshëm është që leja juaj mund të zvogëlohet – për shembull, nga më e larta (C) në një më të ulët (B).

Bëni një krim

Nëse shkelja juaj gjykohet mjaft serioze, atëherë mund të puthni lamtumirë lejen tuaj. Arsyeja këtu është e qartë: kjo sjellje tregon se ju nuk respektoni ligjin, rendin dhe vlerat e Zvicrës në përgjithësi. Nëse vërtetohet se keni kryer një shkelje, leja juaj fare mirë mund të revokohet ose të mos rinovohet.

Ti largohesh nga vendi

Nëse keni një leje B dhe largoheni nga vendi për një periudhë të gjatë kohore, atëherë do të humbisni të drejtën për të punuar dhe jetuar këtu. Në rast se do të ktheheni përfundimisht, leja nuk do të rivendoset automatikisht – do t’ju duhet të filloni procesin e aplikimit nga e para. Nëse jeni mbajtës i një lejeje C dhe planifikoni të largoheni nga vendi për më shumë se gjashtë muaj (por jo më shumë se katër vjet), atëherë keni mundësinë ta vendosni lejen “në pritje”. Ju duhet ta kërkoni këtë pezullim nga autoritetet tuaja kantonale me shkrim, duke shpjeguar arsyet pse planifikoni të qëndroni jashtë vendit për një periudhë të gjatë kohore. Nëse thjesht largoheni për më shumë se gjashtë muaj pa ‘ngrirë’ lejen tuaj, atëherë ajo do të skadojë në kohën e duhur dhe do t’ju duhet të ri-aplikoni për të sipas kushteve të zakonshme të pranimit.

---