Sa do t’u paguajnë kantonet e pasura zvicerane atyre ‘më të varfërve’ – dhe kush përfiton?

Sipas sistemit të solidaritetit të Zvicrës të ‘barazimit financiar’, rajonet e pasura do t’u paguajnë një shumë të caktuar parash “kushërinjve” të tyre më të varfër. Por jo të gjithë janë të kënaqur me këtë marrëveshje, transmeton albinfo.ch.

Sipas raportimeve të qershorit, një numër kantonesh, kryesisht në pjesën frëngjishtfolëse të vendit, marrin subvencione vjetore nga rajonet më të pasura zvicerane-gjermane – megjithëse kantonet gjermanishtfolëse marrin gjithashtu ndihmë financiare.

Arsyeja e këtij sistemi është të vendosë banorët e të gjitha kantoneve në një bazë të barabartë financiare – për shembull, një kanton, arkat e të cilit janë plot me para, duhet të ndajë fitimet e tij me rajonet më pak me fat.

Zug është “më i pasuri”

Zug, për shembull, i cili raportoi teprica të lakmueshme në buxhetin e tij të vitit 2024 – një pjesë e të cilave do të përdoret për të reduktuar primet e sigurimeve shëndetësore të paguara nga popullsia vendase – do të kontribuojë më së shumti në kantonet e tjera në vitin 2025.

Është një nga 16 kantonet që do të duhet të transferojnë më shumë në barazimin financiar më 2025 sesa në vitin aktual.

Nëntë kantone, nga ana tjetër, do të duhet të paguajnë më pak për të tjerët, ose të marrin më shumë për veten e tyre, shkruan thelocal.

Në përgjithësi, pagesat e barazimit financiar në vitin 2025 do të rriten me 284 milionë franga në 6.2 miliardë franga krahasuar me vitin 2024, siç njoftoi Administrata Federale e Financave (FFA).

Burime të barabarta financiare

Qëllimi i sistemit është të eliminojë, ose të paktën të zvogëlojë, pabarazinë e të ardhurave midis popullsive të kantoneve të ndryshme.

Kantonet “përfituese” i përdorin këto para për programe të financuara nga publiku, si p.sh. punimet në spitale, shkolla apo rrugë.

E gjithë kjo do të thotë se të gjithë përfitojnë nga skema e barazimit financiar.

Megjithatë, jo çdo rajon i pasur me para është i lumtur të marrë pjesë në këtë skemë solidariteti statutar.

“Komunitetet e pasura nuk duhet të fshihen”

Barazimi financiar ekziston jo vetëm ndërmjet rajoneve, por edhe ndërmjet komunave brenda të njëjtit kanton.

Megjithatë, disa komunitete ‘donatore’ e shohin sistemin të padrejtë ndaj popullatës së tyre. Ky është rasti i Lucernit dhe Kriens, një komunitet brenda të njëjtit kanton.

Autoritetet në të dy qytetet, të cilat kanë përfituar nga taksat e korporatave, argumentojnë se do t’u duhet të paguajnë shumë më tepër në sistemin e barazimit financiar për shkak të fuqisë së tyre financiare në rritje të shpejtë dhe komunitetet përfituese do të vareshin tepër nga këto pagesa.

Ata theksuan se “barazimi financiar i tyre nuk duhet të dalë jashtë kontrollit” në rast se këto komunitete përjetojnë një rënie të menjëhershme të të ardhurave nga taksat dhe do t’u duhen vetë paratë.

“Komunitetet e pasura nuk duhet të fshihen”, thanë ata.

 

---