Literaturë

Mediat më prestigjioze në botë shkruajnë për vdekjen e Ismail Kadaresë

Mëngjesin e sotëm është ndarë nga jeta shkrimtari shqiptar, Ismail Kadare. Vdekja e tij ka tërhequr vëmendjen e disa prej mediave më prestigjioze në botë, të cilat kanë shkruar për jetën dhe veprën e tij, transmeton albinfo.ch.

Vëmendje më e madhe është vërejtur nga mediat në Francë, në vendin ku Kadare pati zhvendosur krijimtarinë e tij pasi është larguar nga Shqipëria.

“France24” ka shkruar: “Tregimi i tij i sofistikuar – shpesh i krahasuar me atë të George Orwell ose Franz Kafka, kishte në brendësi metaforë dhe ironi për të zbuluar natyrën e tiranisë nën sundimin e  Hoxhës, i cili udhëhoqi Shqipërinë nga viti 1946 deri në vdekjen e tij në 1985”.

“Le Monde”: “Ai shpesh u këshillua të fitonte një çmim Nobel për punën e tij të madhe, e cila u gërmua në mitet dhe historinë e vendit të tij për të zbërthyer mekanizmat e totalitarizmit”, shkruan Le Monde.

“Radio France International” shkruan se Kadare përdori penën e tij si një armë vjedhurazi për t’i mbijetuar diktatorit komunist paranoik të Shqipërisë Enver Hoxha. “Shkrimtari shqiptar thyen radhët me komunistët e izoluar të Shqipërisë dhe iku në Paris disa muaj përpara se qeveria të rrëzohej në fillim të viteve 1990”, thuhet ndër të tjera në këtë artikull.

“Associated Press” ka shkruar: “Shuhet romancieri dhe kolosi i letërsisë shqiptare. Kadare u bë i njohur ndërkombëtarisht pas botimit të romanit të tij “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” në vitin 1963, kur Shqipëria qeverisej ende nga qeveria komuniste e diktatorit të ndjerë Enver Hoxha.”

“AFP” ka rikthyer për publikun një intervistë të Kadaresë për këtë medium: “Kohët e errëta sjellin surpriza të pakëndshme, por të bukura. Letërsia ka prodhuar shpesh vepra madhështore në epoka të errëta, sikur të kërkonte të korrigjonte fatkeqësinë që u është shkaktuar njerëzve”.

“New York Times” ka shkruar se Kadareja ia tregoi botës hallin e shqiptarëve: “Ai qe krahasuar me Oruellin dhe Kafkën,  dhe eci mbi litar me vepra me kritika të maskuara shtetin e tij totalitar. Ismail Kadare, romancieri dhe poeti shqiptar, i cili i vetëm vuri vendlindjen e tij ballkanase në hartën e letërsisë botërore, duke krijuar vepra shpesh të errëta, alegorike që tërthorazi kritikonin shtetin totalitar të vendit të tij, vdiq në Tiranë, Shqipëri, të hënën”.

Ndryshe, Ismail Kadare u largua nga Shqipëria në Francë në vjeshtën e vitit 1990. Vitin e kaluar, presidenti francez, Emmanuel Macron, i dha atij titullin Oficeri i Madh i Legjionit të Nderit.