Vijon rënia e natalitetit në Zvicër

Asnjëherë më parë nuk kanë lindur kaq pak fëmijë në Zvicër sa në vitin 2023 – me 80,024 lindje, qeveria federale regjistroi një rënie prej 2.8 për qind krahasuar me vitin e kaluar.

Sipas shifrave të reja nga Zyra Federale e Statistikave (FSO), gratë në Zvicër nuk kanë lindur kurrë aq pak fëmijë sa kanë lindur vitin e kaluar, në vitin 2023 qeveria federale regjistroi 80,024 lindje, një rënie prej 2.8 për qind krahasuar me vitin e kaluar.  Shkalla e lindjeve po bie ndjeshëm, veçanërisht tek gratë nën 30 vjeç.

Eksperti i demografisë, Hendrik Budliger, shpjegon se nivelet e lindjeve janë në rënie në mbarë botën.

“OKB pret që popullsia botërore të zvogëlohet nga viti 2086 e tutje”.

Megjithatë, më shqetësues është zhvillimi i lidhur me strukturën e moshës, i cili është si një bombë me sahat.

“Numri i njerëzve në moshë pune në këtë vend së shpejti do të ngecë apo edhe do të tkurret – jam i bindur për këtë!”

Sipas BFS, popullsia me banim të përhershëm pritet të rritet me dymbëdhjetë për qind deri në vitin 2040, ndërsa popullsia në moshë pune do të rritet vetëm me katër për qind. Budliger paralajmëron: “Këta skenarë u llogaritën me një normë fertiliteti prej 1.5 – por ne jemi tani në 1.3.” Eksperti i demografisë e sheh këtë plakje të shoqërisë si një zhvillim të pandalshëm. Prandaj, shoqëria duhet të pyesë veten nëse dëshiron apo jo të ngadalësojë plakjen e popullsisë me më shumë emigracion.

Budliger ia atribuon prirjen rënëse të lindshmërisë faktorëve të ndryshëm. Ai identifikon perspektivat gjithnjë e më pesimiste si arsyen kryesore. Kostot e larta për kujdesin ndaj fëmijëve dhe humbja e punës për shkak të fëmijëve gjithashtu kanë një ndikim të madh. Së fundi, fertiliteti ka rënë gjithashtu – te burrat dhe gratë: stilet e jetesës me nivele të larta stresi po e nxisin gjithashtu këtë faktor.

Budliger thekson se politikanët duhet të bëjnë më shumë për të promovuar perspektivat pozitive të së ardhmes: “Kjo më duket se është leva më e madhe për të rritur përsëri normat e lindshmërisë.” Përveç kësaj, familjet duhet të lehtësohen sa më shumë që të jetë e mundur – përmes lehtësimit të taksave dhe një sistemi funksional të kujdesit për fëmijët. “Në përgjithësi, kjo është më e lirë për shtetin sesa mungesa e fëmijëve – të cilët do të bëhen punëtorë, konsumatorë, votues dhe taksapagues.”

Këshilltarja Kombëtare e SVP, Diana Gutjahr, shpjegon se politikanët aktualisht po luftojnë me këtë “sfidë të plakjes së popullsisë” dhe po kërkojnë zgjidhje. Tendenca rënëse e vërejtur e lindshmërisë reflekton faktin se gratë në këtë vend po arsimohen gjithnjë e më shumë dhe po integrohen në tregun e punës.

Rrjedhimisht, politika nuk duhet të krijojë stimuj të drejtpërdrejtë për rritjen e natalitetit: “Në thelb, është një vendim personal dhe familjar”. Krijimi i familjes dhe dëshira për të pasur fëmijë duhet të jetë “çështje zemre” – dhe jo një akt për të kënaqur shtetin apo shoqërinë në asnjë mënyrë.

 

Këshilltari Kombëtar i PS-së, Min Li Marti, shpjegon se ne duhet të monitorojmë edhe zhvillimet në vitet e ardhshme: “Rënia e natalitetit nuk është problem në vetvete. Është një zhvillim i përhershëm apo i përkohshëm?”

Megjithatë, në parim, Marti pajtohet me kolegun e saj të këshillit nga SVP: Për të trajtuar problemin e nivelit të ulët të lindjeve, faktorë të ndryshëm duhet të bashkohen.

“Është e rëndësishme që politika të mos i pengojë njerëzit të krijojnë familje. Masat duhet të kufizohen në krijimin e kushteve të favorshme – për shembull, vende të mjaftueshme për çerdhe ose kushte pune më miqësore për familjen, shpjegon vendasja e Cyrihut./20minuten

 

---