Gjashtë arsye pse të punosh në Zvicër është më mirë se në SHBA

Ndonjëherë është e vështirë të krahasohen sisteme të ndryshme të punësimit sepse mungon konteksti. Por kur shikohen kushtet e punësimit në Zvicër dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës nga një këndvështrim thjesht faktik, mund të nxirren disa përfundime.

Për sa i përket politikës, sistemit social, demografisë dhe ekonomisë, Zvicra dhe Amerika janë, fjalë për fjalë dhe figurativisht, botë të ndryshme.

Por, nëse jeni një shtetas amerikan që po shpërngulet në Zvicër për arsye profesionale, atëherë mund të dëshironi të dini se si sistemi zviceran i punësimit krahasohet me atë amerikan, shkruan albinfo.ch.

Le të shohim ndryshimet e përgjithshme – pra, ligjet dhe praktikat e zbatueshme për popullatën e punës në tërësi, dhe jo vetëm që kanë të bëjnë me punonjësit më me fat, si drejtuesit e nivelit të lartë, të cilët zakonisht kanë më shumë përfitime sesa punëtorët e rangut të lartë.

Pagat

Shumë varet nga niveli juaj profesional, sigurisht, por në përgjithësi, punonjësit mesatarisht në Zvicër fitojnë më shumë se homologët e tyre amerikanë.

Të ardhurat mesatare vjetore në Zvicër janë rreth 80,000 franga, ndërsa në SHBA arrijnë në 59,428 dollarë (53,000 franga).

Ju mund të argumentoni se kostoja e jetesës është më e ulët në Shtetet e Bashkuara, kjo është e vërtetë në një kuptim të përgjithshëm, por nga ana tjetër, taksat janë më të ulëta në Zvicër.

Punëtorët në Zvicër kanë më shumë mbrojtje statutore

Ligji zviceran u jep disa të drejta punonjësve të saj, të cilat legjislacioni amerikan nuk i jep.

Për shembull, punëtorët zviceranë kanë të drejtë për të paktën katër javë kohë pushimi me pagesë në vit.

Në SHBA, nga ana tjetër, nuk ka pushime minimale ligjore me pagesë. Në vend të kësaj, kjo lihet në diskrecionin e punëdhënësve.

Sipas Byrosë Amerikane të Statistikave të Punës (BLS), rreth një e treta e punëtorëve të industrisë private morën 10 deri në 14 ditë pushime me pagesë pas një viti shërbimi. Pas 10 vjetësh shërbimi, 33 për qind e punëtorëve të industrisë private morën nga 15 deri në 19 ditë pushime me pagesë.

“Ditë të sëmura”

Ligji zviceran i punës detyron vetëm që punëdhënësit të ofrojnë leje bazë mjekësore me pagesë: në përgjithësi, tre javë në vitin e parë të punës, duke u rritur me çdo vit shtesë në rreth katër muaj maksimumi, në varësi të kantonit.

Megjithatë, shumë punëdhënës zviceranë marrin sigurim që mbulon një marrëveshje më bujare pagash për sëmundjet.

Në SHBA, nga ana tjetër, asnjë ligj nuk u garanton punëtorëve një ditë të vetme pushimi me pagesë dhe shumë prej tyre nuk kanë të drejtë as për kohë pa pagesë.

Sipas BLS, vetëm 77 për qind e fuqisë punëtore të sektorit privat ka paguar “kohën e sëmurë”. Kjo do të thotë se pothuajse një në katër punëtorë nuk ka as edhe një ditë sëmundjeje të paguar.

Balanci jetë-punë

Kjo frazë përdoret për të përshkruar një ndarje të kohës midis punës dhe aktiviteteve të kohës së lirë. Kjo do të thotë aftësi për të kombinuar me sukses punën, angazhimet familjare dhe jetën personale.

Edhe këtu, Zvicra (dhe Europa në përgjithësi) ka një avantazh të caktuar.

Indeksi i Jetës më të Mirë nga Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD), zbuloi se “në Zvicër, punëtorët me orar të plotë i kushtojnë një sasi të ngjashme të ditës mesatarisht kujdesit personal (ngrënia, gjumi, etj.) dhe kohës së lirë (socializimi me miqtë dhe familjen, hobi, lojëra, përdorim kompjuteri dhe televizori, etj.) si mesatare e OECD prej 15 orësh.”

Në SHBA, nga ana tjetër, punonjësit i kushtojnë “më pak se mesatarja e OECD prej 15 orësh” për aktivitetet e tyre që nuk lidhen me punën.

Sigurim shëndetësor

Shumica e banorëve të SHBA-së që janë të punësuar marrin sigurimin e tyre shëndetësor përmes kompanisë së tyre.

Në Zvicër, nga ana tjetër, individët janë përgjegjës për blerjen e policave të tyre nga një prej dhjetëra ofruesve të sigurimeve.

Është e vështirë të thuhet se cila qasje është më e mirë; megjithatë, të mos kesh sigurim shëndetësor të lidhur me (dhe të varur nga) një punëdhënës specifik do të thotë që një person nuk do të mbetet pa mbulim nëse ai ose ajo humbet punën e tyre – aq më tepër, duke marrë parasysh se sa i kushtueshëm është kujdesi mjekësor në Shtetet e Bashkuara.

Përfitimet e papunësisë

Nëse keni punuar – dhe keni paguar në sistemin zviceran të sigurimeve shoqërore – për 12 muaj në dy vjetët e fundit, ju keni të drejtë për 260 ditë (afërsisht 37 javë) shtesë për papunësinë.

Në rast se keni qenë i punësuar për të paktën 18 muaj, ju do të arkëtoni për 400 ditë.

Punëtorët në shumicën e shteteve të SHBA-së, nga ana tjetër, kanë të drejtë për vetëm 26 javë kompensime papunësie.

 

---