Qytetarët zviceranë në Vaud do të thonë fjalën e tyre për të drejtat e të huajve për të votuar

Shtetasve zviceranë në kantonin Vaud ka të ngjarë t'u jepet mundësia të votojnë në një referendum mbi të drejtat e votimit kantonal për të huajt

Grupi i fushatës AG!SSONS (“Take Action” në anglisht) tha se kishte mbledhur mjaftueshëm nënshkrime të nevojshme që nisma e tij të sillet në kutinë e votimit në një referendum.

Nën flamurin “Të drejtat politike për ata që jetojnë këtu”, grupi bën thirrje që të gjithë të huajve që jetojnë të paktën 10 vjet në Zvicër t’u jepet e drejta për të votuar dhe për të kandiduar në zgjedhje në nivel kantonal. Kërkesa të mëtejshme janë që shtetasit e huaj të kenë qëndruar tre vjet radhazi në vetë Vaud dhe aktualisht jetojnë në kanton.

Zvicra ka një sistem unik të demokracisë së drejtpërdrejtë, i cili i lejon njerëzit të kenë një rol më të madh në mënyrën se si drejtohet vendi, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Grupet janë në gjendje të parashtrojnë nisma, si kjo, të cilat më pas mund të shkojnë në kutinë e votimit nëse mblidhet mjaftueshëm mbështetje publike.

‘Pse banorët jozviceranë nuk kanë fjalë?’

Nisma thotë se njerëzit që jetojnë dhe punojnë në një zonë “duhet të jenë në gjendje të përfshihen në çështjet publike dhe të marrin pjesë plotësisht në jetën politike dhe vendimmarrje”.

Fushata vazhdon, duke thënë se më shumë se një e treta e popullsisë që jeton në kantonin Vaud nuk ka kombësi zvicerane, kështu që kanë të drejta të kufizuara votimi.

“Megjithatë këta njerëz janë aktivë në jetën sociale të kantonit; ata kanë punë, paguajnë taksa dhe jetojnë në të njëjtën zonë, ndonjëherë për dekada,” thotë nisma. “Si ndryshojnë ata nga shtetasit zviceranë nga lindja apo natyralizimi?

“Si rezultat, zgjedhjet dhe votat nuk janë përfaqësuese të popullsisë së kantonit Vaud dhe nuk janë të favorshme për një demokraci më të gjerë: kjo e treta e munguar e popullsisë është gjithashtu e prekur nga vendimet politike, por nuk ka asnjë fjalë në to!

“Futja e të drejtave politike për qytetarët jozviceranë do të kompensojë këtë mungesë përfaqësimi dhe përfshirjeje”.

Gjithsej 15,667 nënshkrime u mblodhën, tha grupi – vetëm 12,000 nevojiten që një nismë të sillet në kutinë e votimit në kantonin Vaud, përcjell tutje albinfo.ch.

“Ishte një sfidë e madhe, sepse as partitë politike dhe as sindikatat nuk donin të angazhoheshin për mbledhjen e nënshkrimeve”, tha Simon Berthoud, menaxher i fushatës në AG!SSONS, për platformën zvicerane të lajmeve LeTemps.

Rreth 70 vullnetarë morën pjesë në fazën e fushatës. Nënshkrimet tani po kontrollohen dhe vërtetohen nga rrethet lokale. Dorëzimi i iniciativës pranë Kancelarisë do të bëhet më 1 shtator.

“Me afro 16,000 nënshkrime të mbledhura, ne jemi të sigurt që iniciativa arrin kërkesën minimale, pra 12,000 nënshkrime të vlefshme”, tha Berthoud.

Pavarësisht kësaj lëvizjeje, perspektiva për referendumin e propozuar nuk duket premtuese. Qytetarët në Vaud kanë votuar tashmë dy herë për një propozim të ngjashëm në vitin 1992 dhe 2011, dhe të dyja herë ai u refuzua. Të huajt me të drejtë (që banojnë në Vaud për të paktën tre vjet me leje B ose C) mund të votojnë ose të kandidojnë për poste politike në nivel komunal.

---