Dobitë e domates së gjelbër

Domatja është bimë barishtore njëvjeçare e familjes Solonaceae. Si për nga rëndësia ekonomike, vlerat ushqyese, mënyrën e përdorimit në të ushqyerit e njeriut dhe sipërfaqet që zë, domatja bën pjesë në grupin e bimëve perimore më të rëndësishme.

Domatja në Shqiperi dhe Kosovë zë një vend shumë me rëndësi si perime e freskët apo e konservuar.

Përhapja shumë e gjerë dhe konsumi i lartë i domates shpjegohet me vlerën e madhe ushqimore, dietetike e kurative, si dhe me shumëllojshmërinë e përdorimit të saj, frutat e domates dallohen për përmbajtje të lartë të vitaminave, kripëra minerale si dhe acide organike.

Domatet e pjekura kanë përafërsisht këtë përbërje kimike në përqindje (%): ujë 87.96, lëndë ekstraktive të paazotuara 0.48-4, sheqerëra2.5-5, lëndë të azotuara 0.8-2, celulozë 0.8-1.5, kripëra minerale 0.6-1.2, yndyrë 0.2-0.6 etj.

Domatja mund të përdoret si e pjekur, po ashtu edhe e papjekur (e gjelbër).

 

Përfitimet shëndetësore të domateve të gjelbra

 

Domatet e gjelbra ofrojnë përfitime të mëdha shëndetësore, të cilat mund t’i lexoni më poshtë:

1. Të dobishme për venat me varice

Domatet e gjelbra përmbajnë acid acetilsalicilik i cili vepron si antikoagulues. Kjo mund të përdoret si një terapi alternative si një trajtim për venat me varice. Vendosni domatet jeshile të prera në venat e dukshme dhe përsëriteni disa herë për të pasur rezultate më të mira. Venat me varice do të zhduken gradualisht.

1. Neutralizon radikalet e lira

Prania e Vitaminës A dhe flavonoideve në domatet e gjelbra ndihmon në luftimin e efekteve të radikalëve të lira. Radikalet e lira formohen nga rrezet UV të diellit dhe gjithashtu pajisjet elektronike me rrezatim. Marrja e sasive të bollshme të domateve të gjelbra ndihmon në mirëmbajtjen dhe gjithashtu uljen e radikaleve të lira në trup.

1. Parandalimin e kancerit

Vitamina A si dhe C ndihmon në forcimin e antitrupave që ekzistojnë në trup për të luftuar qelizat e dëmshme. Vitamina K  e gjetur në domatet e gjelbra ndihmon në parandalimin e zhvillimit të qelizave kancerogjene. Për më tepër, Vitamina B6 ndihmon në forcimin e imunitetit dhe parandalon hyrjen e baktereve të këqija në trup.

1. Bilanci i kolesterolit

Domatet jeshile nuk kanë kolesterol, por me 0,028 gram acid yndyror të ngopur , 0,030 gram acid yndyror të pangopur. Një sasi e konsumuar prej 100 gram domate të gjelbra ofron 1.20 gram proteina që vepron si një lidhës i kolesterolit në gjak. Gjithashtu, përmban 0.20 gram yndyrë. Vitamina B3 ka një rol të madh në uljen e kolesterolit të keq.

1. Shpejton procesin e shërimit

Domatet e gjelbra kanë bioflavonoide në to, të cilat veprojnë si antibakteriale dhe anti-inflamatore që mbështesin procesin e shërimit për shkak të inflamacionit.

1. Parandalon plakjen e parakohshme

Konsumi i domateve të gjelbra ndihmon në parandalimin e plakjes së parakohshme. Një racion prej 100 gramë domate ofron 23.4 mg përmbajtje të Vitaminës C. Vitamina C rigjeneron qelizat e lëkurës që ndihmojnë në parandalimin e shfaqjes së rrudhave në fytyrë. Domatet e gjelbra janë të dobishme në ruajtjen e shëndetit të lëkurës.

1. Shtrëngon lëkurën

Domatet e gjelbra përfshijnë edhe përfitime bukurie gjithashtu. Ato përmbajnë Vitaminë A, kalium dhe Vitaminë C të njohur për ruajtjen e freskisë së lëkurës. Mban elasticitetin e lëkurës në mënyrë që të mos rrudhet.

1. Diete e shëndetshme

Domatet e gjelbra përmbajnë fibra, karbohidrate dhe proteina të cilat i sigurojnë trupit energjinë e kërkuar dhe ulin sasinë e yndyrës.

1. Ndërton masë muskulore

Hulumtimet kanë treguar se prania e tomatidinës ndihmon në formimin e qelizave muskulore duke mbrojtur qelizat e muskujve nga tkurrja.

1. Ruan shëndetin e syve

Domatet e gjelbra janë të dobishme në ruajtjen e syve të shëndetshëm. Ato kanë Vitaminën A që konsiderohet si vitamina thelbësore për ruajtjen e shëndetit të syve. Përdorni domate të gjelbra si zëvendësim të karotave në mënyrë që të mbani sytë e shëndetshëm.

1. Presionin normal të gjakut

Domatet e gjelbra ndihmojnë për të mbajtur presionin e gjakut normal. Një domate (e madhe) siguron 24 miligram natrium. Dieta me përmbajtje të lartë natriumi është shkaku i tensionit të lartë të gjakut dhe nxit shanset për goditje në tru. Kaliumi lufton efektet e natriumit dhe zvogëlon presionin e gjakut. Të rriturit e shëndetshëm duhet të marrin 4700 miligramë kalium dhe natrium 2300 miligramë në ditë.

1. Redukton problemet e zemrës

Marrja e domateve të gjelbra ndihmon në uljen e shanseve të problemeve të zemrës për shkak të pranisë së fibrave dietike. Dieta e pasur me fibra zvogëlon shanset e sëmundjeve të zemrës. Një domate e gjelbër në masë të madhe ofron 2 gramë fibra. Të rriturit e shëndetshëm duhet të marrin 14 gramë fibra dietike për çdo 1000 kalori. Fibrat e tretshme zvogëlojnë nivelet e kolesterolit dhe gjithashtu zhvillimin e sëmundjeve të zemrës. Rreth 10% e fibrave që gjenden në domate janë të tretshme.

1. Aktivitet antioksidues

Domatet e gjelbrta janë të mbushura me Vitaminë A, C dhe E që janë lëndë ushqyese antioksiduese. Përveç ruajtjes së shëndetit të zemrës, Vitamina C ndihmon thithjen e hekurit nga ushqimi. Në mënyrë që të ruhet sistemi i fortë imunitar dhe shikimi i shëndetshëm, kërkohet sasi adekuate e Vitaminës A. Vitamina E ndihmon në parandalimin e anemisë hemolitike që zvogëlon shfaqjen e kataraktit. Dieta e pasur me antioksidantë ndihmon në parandalimin e sëmundjeve kronike, siç janë sëmundjet e zemrës.

---