Në vend të pesticideve, insekte për të luftuar dëmtuesit

Çdo vit, dëmtuesit e rinj - siç është miza suzukii (një lloj insekti frutash) - mbërrijnë në Zvicër me importin e frutave, perimeve dhe bimëve ekzotike. Por një grerëz aziatike mund të luftojë natyrshëm kundër këtij dëmtuesi

Ankthi i fermerëve filloi kur suzukii erdhi në Zvicër, rreth vitit 2010, shkruan “RTS”, përcjell Albinfo.ch. Ky lloj insekti frutash aziatik i quajtur “Drosophila suzukii”, ka veçantinë e të qenit në gjendje të shpojë lëkurën e frutave për të hedhur vezët e tij. Larvat pastaj ushqehen me pulpë, e cila më pas i kalbë, duke shkaktuar humbje të mëdha nëpër vreshta, sikurse në vitin 2014.

“Ne biem në gjumë dhe zgjoheni me ardhjen e suzukii”, pohon Benno Huber, nga një pronë Tilley në Ardon (VS). “E dimë që nga qershori se ajo është e pranishme dhe ne jetojmë me të, ajo bën vezë dhe pas pak ditësh zbulojmë larvat e bukura nëpër fruta”, shton ai, i shqetësuar. “Mjedra pikon dhe bëhet e pashitshme”.

Për të gjetur mënyra të reja për të luftuar këtë dëmtues ekzotik, hulumtuesit zviceranë vizituan Kinën dhe Japoninë. Ata u njohën me armikun natyror të Drosophila suzukii: një grerëz parazitare, informon më tej Albinfo.ch.

Këta shkencëtarë sollën insektin në një laborator të Juras, ku e vendosën në një karantinë të rreptë. Në kafaze, qindra grerëza aziatikë vendoseshin nëpër larva, gjë që i pengonte suzukii t`i shponin ato. Qëllimi është që një ditë kjo grerëz të futet në Europë për të riprodhuar të njëjtin fenomen në mënyrë natyrale.

“Shumica e specieve pushtuese janë më të dëmshme në rajonin e tyre të futjes, se sa në rajonin e tyre të origjinës”, thotë Marc Kenis, kreu i analizës në Qendrën ndërkombëtare për bujqësi dhe shkenca biologjike (CABI) në Delémont. “Thjesht, sepse në rajonin e tyre të origjinës, ata sulmohen nga disa armiq natyral (…) Ne duam të rikrijojmë të paktën një pjesë të këtij kompleksi natyror në rajonin e hyrjes”.

Kjo teknikë e kontrollit të dëmtuesve quhet mbikëqyrje biologjike e dëmtuesve nëpërmjet hyrjes. Nëse funksionon siç duhet, zëvendëson përdorimin e pesticideve ose rrjetave. “Nga pikëpamja ekonomike, është shumë interesante”, thotë Marc Kenis. “Sepse, sapo armiku natyror të jetë vendosur në rajonin e futjes, normalisht se nuk ka nevojë për veprim”.

Ekipi i studiuesit shpreson të lëshojë grerëz të tij aziatik në një ose dy vite. Për shkak se procedurat janë të gjata për të parandaluar një hyrje, kjo ndikon në balancën natyrore, ashtu siç kishte bërë shitur grabitësja aziatike e shitur në Europë, disa vite më parë. Kafsha më pas sulmoi disa lloje vendase. Pra, sot, shumë nga këto insekte nëpër kopshtet zvicerane, janë ekzotike, transmeton Albinfo.ch.

Që nga ky episod, legjislacioni ka evoluar. Zvicra është më e kufizuar se sa fqinjët e saj. Zyra Federale e Bujqësisë (FOAG) pranon tre deri në katër aplikime hyrëse për tu aprovuar çdo vit.

“Një nga elementët kritikë mund të jetë fakti se ata janë insektet polifagë që sulmojnë lloje të ndryshme”, shpjegon Olivier Felix, kreu i shërbimit të qëndrueshëm të mbrojtjes së bimëve në OFAG. “Një element tjetër është nëse insektet do të jenë në gjendje ta përshtatin veten në Zvicër”.

Praktika për publikun e gjerë është e panjohur. Megjithatë, në vend tashmë janë futur rreth 50 lloje.

---