Lajme
8 tradita kulturore zvicerane, të cilat duhet t’i mësoni
Jeta në Zvicër mund të duket shumë si jeta diku tjetër, por ka disa aspekte me të cilat sigurisht duhet pak kohë për t'u mësuar
Me origjinë nga Shtetet e Bashkuara, Ashley Franzen me bazë në Zug na përcjell tetë surpriza të jetës së saj të re në Zvicër.
Lëvizja në Zvicër mund të jetë sfiduese pa marrë parasysh se nga jeni. Një shumëllojshmëri e gjerë dallimesh – në çdo gjë, nga gjuha në klimë – mund të marrë më shumë se pak kohë për t’u mësuar.
Këtu janë tetë tronditje kulturore (disa) që të huajt mund të përjetojnë kur lëvizin në Zvicër, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.
Ne jemi përpjekur të shmangim stereotipet e dukshme dhe kemi kaluar me disa vëzhgime që mund t’ju habisin.
- Njerëzit në Zvicër zgjohen herët
Duket sikur zviceranët janë shpesh me diell – dhe në verë, kjo është veçanërisht herët! Me njerëzit që ngrihen më herët për të filluar ditën e tyre, kjo do të thotë se shumë gjëra fillojnë gjithashtu pak më herët: fëmijët shkojnë në çerdhe dhe dyqanet i hapin dyert gjithashtu më herët.
Ana tjetër është se gjërat mbyllen më herët, për shembull supermarketet mbyllen rreth orës 18:00 në pjesën më të madhe të vendit.
Një ekuilibër punë-jetë është mjaft i rëndësishëm për kulturën tradicionale të familjes në Zvicër, përcjell tutje albinfo.ch.
- Njerëzit në Zvicër duan të jenë aktivë
Shëndeti, fitnesi dhe ushqimi cilësor lokal janë mjaft të rëndësishëm në kulturën zvicerane. Pavarësisht nëse jeni jashtë verës duke notuar në liqene, duke ecur me biçikletë nëpër fshat ose duke bërë ski në dimër, zviceranët janë gjithmonë në lëvizje.
Disa njerëzve u pëlqen të jenë në lëvizje vetë, por të tjerë preferojnë t’i bashkohen një sporti klubi ose grupi në mënyrë që të kenë mundësinë të shoqërohen përveç kujdesit për veten e tyre.
- Klubet dhe aktivitetet nuk janë vetëm për fëmijët
Zviceranët e të gjitha moshave dhe prejardhjeve janë të angazhuar dhe përfshirë në klube, punë vullnetare dhe aktivitete të organizuara nga organizata ose grupe lokale. Me interesa të larmishme dhe shumë rekreacion në natyrë, zviceranëve u pëlqen të mblidhen së bashku dhe të punojnë, luajnë dhe shoqërohen.
Kultura e klubit është një pjesë shumë e madhe e asaj që do të thotë të integrohesh në kulturën zvicerane.
Si emigrant, mund të jetë e vështirë të takosh njerëz dhe të bësh miq. Për fat të mirë, fëmijët do ta bëjnë këtë natyrshëm përmes shkollës, por për të rriturit është një histori tjetër.
Emily Cady Stauffer, e cila është me origjinë nga Minesota, SHBA, gjeti lidhje përmes klubit të saj lokal të këndimit prindër-fëmijë.
Ajo shpjegon pak më shumë për ndryshimet dhe vështirësitë për të bërë miq të ngushtë. “Nuk është shaka kur thonë se zviceranët janë si kokosi dhe amerikanët si kajsitë. Kajsitë janë me të vërtetë mishi nga jashtë dhe të gjithë janë miqtë tuaj nga jashtë, por ju keni këtë grup thelbësor miqsh nga brenda – gropa. Ndërsa kokosi është vërtet i vështirë për t’u çarë, por sapo të futeni brenda – dhe është e vështirë – por do të jeni miq për jetën”, përcjell tutje albinfo.ch.
- Shumica e njerëzve ndjekin rregullat – edhe kur askush nuk po shikon
Një pjesë e madhe e kulturës zvicerane po jep një shembull të mirë. Nëse një individ është duke ngarë biçikletën e tij dhe duhet të kalojë nëpër një vendkalim, ai do të zbresë, më shpesh sesa jo.
Fëmijët janë gjithmonë duke vëzhguar, kështu që është e rëndësishme për zviceranët që të japin një shembull të kalimit të rrugës në vendkalime dhe zbritjes nga një biçikletë në mënyrë që të kalojnë rrugën në mënyrë të sigurt. Ata mësojnë që në moshë të re se si të qëndrojnë të sigurt dhe të kujdesen për të tjerët në hapësirat e përbashkëta.
Për shembull, shumica e fëmijëve kanë një kurs sigurie në rrugë dhe biçikletë që jepet në shkollë.
Një oficer policie hyn dhe transmeton rregullat e kalimit të rrugës (ndalo, prit, shiko, ec) në vendkalimet e këmbësorëve dhe i mëson fëmijët se si të përdorin biçikletat e tyre nëpër qytet, duke përfshirë zbritjen për të ecur me biçikleta nëpër rrugë.
Ata mësohen se si të sinjalizojnë, ata bëjnë udhëtime praktike gjatë shkollës dhe madje bëjnë një test duke u siguruar që i dinë rregullat. Kjo krijon një shoqëri që ka pasur të njëjtin udhëzim dhe njeh të njëjtat rregulla. (Përveç kësaj, ai inkurajon ngasjen e biçikletave si një mënyrë transporti, dhe infrastruktura për biçikletat në Zvicër është fantastike.)
- Kohët e caktuara të qetësisë
Mund të mos duket shumë në shikim të parë, por njerëzit i marrin shumë seriozisht momentet e qeta. Kjo është veçanërisht e vërtetë në ndërtesat që nuk janë shumë rezistente ndaj zërit. Ka të ngjarë të dëgjoni histori të njerëzve që thërrasin policinë me fqinjët me zë të lartë, kështu që çdo gjë me zë të lartë, si shpimi ose goditje me çekan, është e ndaluar, veçanërisht të dielave.
Në ndërtesat e vjetra, ka madje rregulla nëse mund të përdorni ose jo lavatriçen dhe tharësen tuaj pas orës 22:00!
Oraret e qetësisë janë caktuar midis orës 22:00. dhe 07:00, me një dritare qetësie prej një ore mes mesditës dhe orës një. E diela është caktuar si një ditë e plotë qetësie.
- Zviceranët janë super riciklues
Ndërsa një arsye e madhe për këtë vjen nga fakti që ju duhet të blini qeset e plehrave (në thelb duke paguar shërbimin e plehrave), ka lehtësira të përshtatshme riciklimi në çdo lagje.
Ai përbëhet nga ngjyra të ndryshme xhami, teneqe dhe alumini, dhe shpesh një vend për të dhuruar rroba. Në shumë dyqane ushqimore, ka një mur për gjithë pjesën tjetër të riciklimit: shishe PET, kapsula kafeje, bateri, llamba të ndezura dhe më shumë.
Zviceranët janë shumë krenarë për mjedisin e tyre natyror dhe punojnë shumë për ta mbajtur në atë mënyrë.
- Pavarësia mësohet që në moshë shumë të vogël
Zvicra ka një kulturë të fortë të besimit social. Fëmijët deri në katër vjeç shkojnë dhe kthehen në shkollë ose aktivitete – dhe është krejtësisht normale! Isabel Falconer, e cila u transferua në Zvicër nga Franca 14 vjet më parë, thotë: “E dini çfarë është interesante? Mendoj se mënyra se si po rriten fëmijët e mi tani është pikërisht ashtu siç u rrit burri im 45 vjet më parë; asgjë nuk ka ndryshuar.”
Një pjesë e integrimit është arritja në pikën ku ju mund t’i lejoni fëmijët tuaj ta bëjnë këtë. Fqinjët dhe komunitetet mbajnë një sy tek fëmijët teksa ata ecin nëpër lagjen e tyre dhe ka roje kalimi në rrugët kryesore.
- Dy orë pushim për drekë
Shumë prindër nuk do të prisnin që fëmijët e tyre të kthehen në shtëpi për drekë gjatë ditës së shkollës, e lëre më të kenë kohë të mjaftueshme për t’u ulur dhe për të shijuar vaktin e tyre.
Edhe pse kjo traditë mund të ndryshojë në disa pjesë të vendit, shtëpia për drekë është një mënyrë e shkëlqyer për t’u lidhur me fëmijët gjatë një vakti në shtëpi. Fatkeqësisht për shumicën e pozicioneve të karrierës, dreka dy-orëshe është e kufizuar për nxënësit e shkollës.
E-Diaspora
-
A rrezikon të dështojë vota e diasporës në Shqipëri? Kreu i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në Shqipëri, Ilirjan Celibashi, tha se janë krijuar kushtet e...
-
Kurti mban fjalim në forumin ekonomik Zvicër-Kosovë, flet për “partneritet të fuqishëm”
-
Arbër Bullakaj, në krye të nismës për lehtësimin e natyralizimit të të huajve
-
Ariana Qizmolli, me pjesën “Kërce pak”, në festivalin e vallëzimit, në Winterthur
-
Një deputete në Kuvendin e Shqipërisë, me doktoratë austriake
Jeta në Zvicër
-
Më shumë se 640,000 fishekë snajperësh zviceranë thuhet se kanë shkuar në Ukrainë Municione snajperi nga kompania zvicerane P Defence thuhet se kanë mbërritur në Ukrainë në korrik 2023...
-
Kaosi i SBB i frustron udhëtarët: “Ka komunikim zero”
-
Bora paralizon qarkullimin në shumë vende në Zvicër
-
Bazeli do të votojë mbi koston e organizimit ‘blasfemik’ të Eurovizionit 2025
-
Zvicra mbetet kampione evropiane në hekurudha