Lajme

28 vjet e mbyllur në laborator, emocionuese kur doli në natyrë

Raportohet se një shimpanze 28-vjeçare, e cila e kaloi jetën e saj e mbyllur nëpër laboratore, pa qiellin e hapur për herë të parë në një vend të veçantë në Florida. Ajo që ka habitur më shumë nuk ishte historia prekëse me trajtimin e kafshës në tri dekada e mbyllur si në burg dhe kavie laboratori, por veprimi i saj gati human dhe i dhimbshëm. Vazhdimisht shikonte e habitur qiellin, sikur të ishte në një jerm. E befasuar apo e tronditur, e mrekulluar apo e frikësuar, një ndjenjë që s’mund të lexohej dot, përcjell albinfo.ch.

Shimpanzeja, emri i së cilës është Vanilla, kaloi pjesën e hershme të jetës së saj në një laborator kërkimor biomjekësor në Nju-Jork, sipas Save the Chimps, një organizatë me bazë në Fort Pierce që pret një vend të shenjtë për shimpanzën e shpëtuar. Ajo u transferua më vonë në Wildlife Waystation, një strehë e kafshëve në Los Anxhelos, Kaliforni, që u mbyll papritur në vitin 2019, sipas Departamentit të Kalifornisë për Peshku dhe Jetën e Egër.

Kur u mbyll, Vanilja, së bashku me rreth 42 shimpanza të tjera, duhej të strehoheshin, sipas Save the Chimps. Shimpanzetë ishin më të vështira për t’u gjetur shtëpi sesa kafshët e tjera, të cilat përfshinin luanët, tigrat, arinjtë dhe jaguarët, sipas Departamentit të Kalifornisë për Peshkun dhe Jetën e Egër. Kërkimi mjekësor mbi shimpanzetë u shpall i jashtëligjshëm në vitin 2015, kështu që me mbylljen e objekteve kërkimore, hapësira për primatët e shpëtuar u pakësua, tha agjencia.
Por përfundimisht, Vanilla dhe disa nga anëtarët e familjes së saj, duke përfshirë motrën e saj, Shake, fluturuan në të gjithë vendin me një aeroplan FedEx për në Orlando dhe më pas hipën në një gjysmë-kamion të kontrolluar nga klima rreth 120 milje në juglindje për në shenjtëroren Save the Chimps në Fort. Pierce. Pas një periudhe karantine, Vanilja dhe shimpanzetë e tjera u lëshuan në shenjtërore, e cila përfshin një ishull prej 3 hektarësh, sipas organizatës.

Kjo ishte një përvojë e re për Vanilla, e cila e kishte kaluar gjithë jetën e saj në ambiente me “majë kafazi”, tha organizata. Ajo ishte nervoze për të dalë jashtë në fillim, tregon video e shpërndarë nga Save the Chimps. Por mashkulli alfa i grupit të saj, Dwight, hapi krahët dhe “e inkurajoi” atë të hidhej nga një vrimë në mbylljen e tyre dhe në shenjtëroren, tregon video. Ndërsa mbështjell krahët rreth saj, Vanilja mund të shihet duke u kthyer, duke vështruar lart dhe duke hapur gojën e saj “me frikë”. Kamera e ndjek atë teksa eksploron shtëpinë e saj të re, duke parë vazhdimisht lart për të parë sërish qiellin.

“Herën time të parë jashtë, (unë) isha i mahnitur nga qielli i hapur, një pamje që nuk e kisha parë kurrë në jetën time pasi shtëpitë e mia të mëparshme kishin maja të kafazit,” shkruhet në biografinë e Vanilla në faqen e internetit Save the Chimp. “Më pëlqen të eksploroj ishullin dhe të pushoj dhe të kujdesem me familjen time në ishull.”

Njerëzit ndajnë rreth 98% të gjeneve tona me shimpanzetë, sipas Fondit Botëror të Kafshëve të Egra. Ata renditen si të rrezikuar dhe kërcënimi kryesor i tyre është gjuetia pa leje, sipas organizatës.