Nisma popullore “Po, për ndalimin e mbulesës”, për çfarë bëhet fjalë?

Iniciativa popullore “Po, për ndalimin e mbulesës” synon të ndalojë çdo mbulesë të fytyrës në vende publike, qoftë me kapuç ose veshur një mbulesë (burka ose nikab). Për këtë qëllim, “e drejta për jetë dhe liri personale” (neni 10 BV) duhet të kufizohet duke futur një ndalim për të mbuluar fytyrën. Nisma parashikon përjashtime për vendet e adhurimit dhe për arsye të shëndetit, sigurisë, kushteve klimatike dhe zakoneve lokale.

Iniciatorët presin tri pika nga kufizimi i lirisë personale:

-Së pari, siguri më e mirë, pasi terroristët, huliganët ose demonstruesit e dhunshëm nuk lejohen më të mbulojnë fytyrat e tyre.

-Së dyti, barazi më e mirë për gratë, pasi mbulesa e plotë është objekt i shtypjes dhe shkeljes së të drejtave të grave.

-Së treti, integrimi më i mirë i muslimanëve.

Parlamenti ka hartuar një kundërpropozim indirekt për nismën. Kjo hyn në fuqi nëse refuzohet iniciativa. Në vend që të kufizojë përgjithmonë të drejtën për lirinë personale, kundërpropozimi paraqet detyrimin për të treguar fytyrën për qëllime identifikimi, nëse kjo kërkohet nga një autoritet zviceran.

Këshilli Federal, së bashku me Këshillin Kombëtar dhe Këshillin e Shteteve, rekomandon hedhjen poshtë të nismës popullore “Po, për ndalimin e mbulesës”.

 Pse ‘jo’ ndalimit të mbulesës?

Kodet shtetërore të veshjes nuk janë liberale. FDP hedh poshtë kodet shtetërore të veshjes. Shteti nuk është përgjegjës për miratimin e ligjeve për veshjet e zviceranëve dhe turistëve. Çdo person është në thelb i lirë të vishet dhe të praktikojë fenë siç dëshiron. Për fat të mirë, kohët kur autoritetet i përshkruanin njerëzit – veçanërisht gratë – të vishnin rrobat e tyre kanë mbaruar.

Përjashtimet e pakta janë formuluar tepër rreptësisht: kjo në mënyrë absurde ndalon edhe përdorimin ekonomik (p.sh. maskimin e stafit të shitjeve) dhe “zakonet jolokale” (p.sh. Halloween).

Nisma dëmton turizmin dhe paqen fetare

Nuk ka gra që mbajnë burka në Zvicër, gjithashtu më pak se 40 njerëz mbajnë nikab. Pak gra të mbuluara plotësisht në Zvicër janë kryesisht turiste. Këta sillen pa ndonjë problem dhe sjellin shumë vlerë të shtuar në turizëm me familjet e tyre. Prandaj, iniciativa do të ishte e dëmshme për turizmin.

Nisma më pas nxit me qëllim mllefin ndaj një feje të veçantë. Janë 360,0001 muslimanë që jetojnë në Zvicër, pothuajse të gjithë ata që nuk bien në sy dhe të integruar. Zvicra ka pasur një histori të keqe me ndalime që zbatohen për një fe të caktuar, por sot gëzon paqe fetare. Nisma me vetëdije ndez një konflikt këtu.

Çdo problem zgjidhet pikërisht sot

Nga njëra anë, nisma pretendon se dëshiron të mbrojë gratë. Sidoqoftë, ligji ekzistues (detyrimi sipas Art. 181 të Kodit Penal) tashmë lejon ndërmarrjen e veprimeve kundër një detyrimi familjar për të veshur një mbulesë. Një ndalim më i gjerë i mbulesës vështirë se do të “lironte” një grua që kishte veshur nikab, por më shumë do ta parandalonte atë madje që të dilte nga shtëpia.

Nga ana tjetër, iniciativa pretendon të rrisë sigurinë. Por kur bëhet fjalë për maskimin, kantonet tashmë po vendosin rregullat e nevojshme. Për sa i përket terrorizmit, nisma nuk është e dobishme gjithsesi. Instrumente të tilla, si parandalimi, inteligjenca, policia dhe zbatimi i ligjit ndihmojnë kundër terrorizmit. Për këtë qëllim, Parlamenti kaloi kohët e fundit një paketë masash (PMT).

Për më tepër, legjislacioni aktual tashmë parashikon rregullore të qarta sociale dhe ligjore të imigracionit nëse njerëzit në Zvicër qëllimisht nuk duan të integrohen në tregun e punës ose shoqërinë, për shembull, duke mohuar përfitimet e papunësisë, lejet e vendosjes ose natyralizimin. Ligjet ekzistuese të imigracionit dhe natyralizimit tashmë marrin parasysh shqetësimet legjitime në lidhje me integrimin dhe papajtueshmërinë e rrymave radikale islamike me vlerat zvicerane.

Një ndalim kombëtar shkel autonominë e kantonit

Secili kanton mund dhe duhet të vendosë vetë se cilat rregulla dëshiron t‘i fusë në hapësirën e tij publike. Shumë kantone gjithashtu ndalojnë në mënyrë të pavarur mbulimin e fytyrës gjatë demonstratave, kantone të tjera bëjnë qëllimisht pa të. Ndërsa kantonet e Ticino dhe St. Gallen e kanë forcuar këtë, Glarner Landsgemeinde dhe shumë parlamente kantonale kanë vendosur kundër një ndalimi më të gjerë. Ky është federalizëm në praktikë dhe duhet të mbetet i tillë.

Kundërpropozimi rrumbullakon ligjet ekzistuese

FDP qëndron për rregullim inteligjent dhe për këtë arsye nuk e mbështet nismën që dëshiron të gjuajë Kushtetutën me top. Përkundrazi, FDP mbështet kundërpropozimin. Me të është përcaktuar në nivelin ligjor që të gjithë personat duhet të tregojnë fytyrat e tyre atje ku Qeveria federale duhet t’i identifikojë ata (p.sh. në doganë ose në transportin publik). Kundërpropozimi nuk kufizon autonominë e kantoneve. Parlamenti dhe grupi parlamentar FDP-Liberal kanë hedhur poshtë iniciativën popullore “Po, për ndalimin e mbulesës”:

Këshilli Kombëtar me 113 jo vota kundër 77 vota pro – FDP 24 jo vota pro, 2 vota po, Këshilli i Shteteve me 36 jo vota, 7 vota pro – FDP unanimisht jo.

Përfundim

Jo për nismën popullore, sepse:

– Kodet e veshjes nuk janë liberale.

-Nisma dëmton turizmin dhe nxit një konflikt fetar.

-Ligjet ekzistuese hyjnë në fuqi dhe rrumbullakësohen nga kundërpropozimi.

-Nisma minon federalizmin.

Arbela Statovci

---